[21] ENERGIA W FOTOSYNTEZIE 459
XII. Szybkie i powolne przekazywanie energii
Zastanówmy się jaka jest istotna różnica pomiędzy przekazywaniem energii przy silnym sprzężeniu (tablica I), zwanym też szybkim przekazywaniem (K ~ R~3), a przekazywaniem przy bardzo słabym sprzężeniu — przekazywaniu powolnym (K ~ R-6).
Podstawowa praca Forstera (66) dotyczy przekazywań powolnych — pomiędzy poszczególnymi aktami przekazywania energii zachodzi cały szereg oscylacji jąder. Przekazywanie następuje dzięki oddziaływaniom pomiędzy stanami elektronowymi D i A. Funkcje własne obu cząsteczek zależą jedynie od współrzędnych elektronowych. Przy przejściu wzbudzenia od k-tej do 1-tej cząsteczki zmienia się również energia oscylacyjna tych cząsteczek. Jeśli wQ jest przekazywaną energią elektronowego wzbudzenia oddaną przez k-tą cząsteczkę, to całkowita oddana energia jest:
w0 + w'k - wk
gdzie:
W'k i Wk — energie oscylacyjne tej cząsteczki w stanie wzbudzonym
i podstawowym.
Energia zyskana przez 1-tą cząsteczkę jest odpowiednio:
przy czym całkowita energia jest zachowana przy przekazywaniu energii, tak, że
Aw = wk + w' — wk — Wj = 0
Z teorii promieniowania Diraca wiadomo, że liczba przejść na jednostkę czasu dla każdej, początkowo wzbudzonej cząsteczki jest
- SlUkl(w;,w1;wk,w;|2dw
przy czym element macierzy czysto elektronowego oddziaływania można zapisać
O7) Ukl(rk,?,) = 5p'k,(wk,rk)*Pl(w1,f1)*U(rk,r1)-pk(wk,rk)p;(w'1,rJ)drk-drl,
gdzie: rk, r,— są kolektywnymi współrzędnymi przestrzennymi elektronów dla odpowiednich cząsteczek.
Należy następnie uwzględnić fakt, że w stanie początkowym energia oscylacyjna ulega wielokrotnie zmianom, zanim nastąpi przeskok tej energii. Częstości występowania poszczególnych wartości energii oscylacyjnych dane są w stanie równowagi cieplnej przez odpowiednie unormowane funkcje rozkładu g(w,);g'(wk);