2. Metoda dedukcji polega na podaniu reguły ortograficznej, a następnie na wyszukiwaniu wyrazów z tą samą zasadą ortograficzną (porównanie, analizowanie) oraz ich zapisaniu. Można ją stosować od czasu do czasu w klasie III.
3. Metoda analogii jest najczęściej stosowaną metodą nauczania ortografii w klasie I. Nauka poprawnej pisowni opiera się na porównaniu nowych ortografów z grupą już znanych, a podlegających tej samej zasadzie ortograficznej. Pewne szczególne podobieństwo materiału językowego umożliwia przenoszenie reguł i twierdzeń o jednym zjawisku językowym na inne.
W okresie wczesnoszkolnym należy łączyć aktywność manipulacyjną z aktywnością poznawczą i rozwijaniem myślenia. Takie działanie jest najbardziej adekwatnym do właściwości psychicznych dziecka w tym okresie i najogólniej można nazwać je metodami działania językowego. Należą do nich:
- ćwiczenia poprawnej wymowy;
- analizowanie trudności ortograficznych;
- wyjaśnianie pisowni wyrazów;
- pamięciowe ćwiczenie zapisu wyrazów;
- praca ze słownikiem ortograficznym;
- gry i zabawy dydaktyczne;
- kontrola własnoręcznie napisanego tekstu.
Praca nad kształtowanie umiejętności poprawnego pisania to proces długotrwały, który powinien przebiegać według następującego planu:
1. Zaznajomienie uczniów z nowym materiałem ortograficznym.
2. Utrwalanie tegoż materiału drogą różnorodnych ćwiczeń, przy maksymalnie dużej aktywności uczniów.
3. Sprawdzenie stopnia opanowania danego materiału.
4. Ćwiczenia poprawkowe dla tych uczniów, którzy jeszcze nie opanowali opracowanego i utrwalanego wcześniej materiału.
Należy zatem pamiętać, że wszelki materiał ortograficzny powinien:
- być ukazany uczniom kilka razy w przepisywaniu,
- wystąpić raz lub kilka razy w pisaniu z pamięci,
- znaleźć zastosowanie w pisaniu ze słuchu pojętym jako ćwiczenie utrwalające,
- wystąpić w pisaniu ze słuchu pojętym jako sprawdzian.