3220343437

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1.    Fotogrametria naziemna

4.1.1.    Materiał nauczania

Fotogrametria naziemna rozwinęła się zanim zaczęto wykonywać zdjęcia lotnicze i wykorzystywano ją głównie do celów topograficznych (mapy terenów wysokogórskich). Obecnie w dobie rozwiniętej fotogrametrii lotniczej zapotrzebowanie na takie opracowania nie występuje. W ciągu ostatnich kilkunastu lat obserwuje się burzliwy rozwój fotogrametrii naziemnej dla opracowań nietopograficznych.

Fotogrametria nietopograficzna (fotogrametria bliskiego zasięgu) zajmuje się pomiarem położenia, kształtu, deformacji czy ruchu różnych naziemnych obiektów i konstrukcji np. budynków, budowli, wyrobisk w kopalniach odkrywkowych, zbiorników, osuwisk, mostów, zapór, luster anten radarowych, maszyn i ich detali, ciała człowieka itp. Zdjęcia wykonuje się ze stanowisk naziemnych, a sama kamera jest umieszczona na statywie. Kamera jest nieruchoma, więc jest czas, aby nadać jej założone położenie względem obiektu fotografowanego. Służy do tego celu, sprzężone z właściwą kamerą pomiarową urządzenie kątomiercze (teodolit) i taki zestaw nazywamy fototeodolitem. Kamery pomiarowe są najczęściej ogniskowane na różne odległości fotografowania, są wyposażone w doskonałe, jasne obiektywy z migawkami centralnymi i możliwością synchronizacji z lampą błyskową. Kamera może być nachylona skokowo o różne kąty, aż do pionowego skierowania osi optycznej. Do przestrzennych opracowań niezbyt dużych obiektów stosujemy kamery stereometryczne. Kamera taka składa się z dwóch identycznych kamer fotograficznych

0    sprzężonych migawkach połączonych na sztywno bazą. Baza ta ma długość zwykle 40 lub 120 cm, a osie kamer są wzajemnie równoległe i prostopadłe do bazy. Metoda fotogrametrii naziemnej jest szczególnie korzystna przy zastosowaniu w górnictwie odkrywkowym

1    podziemnym. W przypadku dużych odkrywek węgla brunatnego metoda ta przewyższa pod względem wydajności metody geodezyjne, (nie bez znaczenia jest czynnik bezpieczeństwa grupy pomiarowej pracującej na zboczach skarp).

Materiał zdjęciowy służy do pomiaru i comiesięcznego obliczenia wydajności wyeksploatowanych mas nadkładu i węgla, a także do inwentaryzacji prac górniczych. Udział fotogrametrii naziemnej w opracowaniu map kopalni odkrywkowej należy uwzględnić już na etapie projektowania kopalni, poprzez założenie polowej osnowy fotogrametrycznej, obejmującej stanowiska fotografowania i punkty kontrolne. Lokalizacja stanowisk zależy od systemu eksploatacji kopalni, która może być jednoskrzydłowa (Rys. 1) lub dwuskrzydłowa (Rys. 2).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"

6