e2 = 2nfN2<Pm cos ca Amplitudy sił elektromotorycznych wynoszą odpowiednio:
Odpowiadają im wartości skuteczne:
Stosunek liczby zwojów dwóch uzwojeń transformatora (wyższego napięcia NqN do niższego napięcia (Vdn)» a tym samym stosunek indukowanych w tych uzwojeniach sił elektromotorycznych nazywa się przekładnią zwojową nz:
n~~ M E
,y DN ‘-'DN
W transformatorze, jako jedynym spośród wszystkich maszyn elektrycznych, napięcie znamionowe określa się w stanie jałowym, czyli jeśli
Napięcie strony wtórnej transformatora, przy tej samej wartości prądu obciążenia, zmienia się wraz ze zmianą współczynnika mocy obciążenia, a dla transformatora nie podaje się znamionowego współczynnika mocy, gdyż nie ma on wpływu na obciążalność.
Stosunek górnego napięcia (/gn do dolnego napięcia £/dn w stanie jałowym nazywa się przekładnią napięciową transformatora nu:
W transformatorze obniżającym napięcie przekładnia napięciowa jest większa od przekładni zwojowej, ponieważ U\ > E\.
Mocą znamionową transformatora jest moc pozorna obliczona jako iloczyn napięcia znamionowego Un i prądu znamionowego 7n oraz współczynnika skojarzenia m:
S = m(/N/N
Dla transformatora jednofazowego m = 1, a dla trójfazowego m = J3 .
Ze względu na możliwość przenoszenia energii przez transformator w dowolnym kierunku, w transformatorach dwuuzwojeniowych oba uzwojenia wymiarowane sąjednakowo, czyli SN = mU lNIiN = mU1NI2N
W skrócie zasadę działania można przedstawić następująco:
Przepływ prądu zmiennego i\ przez uzwojenie pierwotne wytwarza zmienny strumień magnetyczny, który indukuje w uzwojeniu pierwotnym siłę elektromotoryczną indukcji własnej o wartości skutecznej
oraz w uzwojeniu wtórnym, sprzężonym magnetycznie z uzwojeniem pierwotnym, siłę elektromotoryczną indukcji wzajemnej, transformacji o wartości skutecznej E2 = 4,44^/^
Po podłączeniu odbiornika w uzwojeniu wtórnym popłynie prąd i2. Każdej zmianie natężenia prądu i2 odpowiada taka sama zmiana prądu pobieranego z sieci zasilającej ij tak, aby strumień wypadkowy miał taką samą wartość, jak w transformatorze nieobciążonym.
Wnioski:
S Transformator może działać tylko przy zasilaniu ze źródła napięcia przemiennego.
S Wartość siły elektromotorycznej w każdym uzwojeniu zależy od częstotliwości zmian strumienia magnetycznego (E = 4,44f0m)-
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"
18