3434597370

399

Paweł Czarnecki

cym te dwie dziedziny. Na ów związek należy jednak spojrzeć z szerszej perspektywy, ponieważ stosowanie w praktyce rozwiązań wypracowanych przez teorię pedagogiczną jest możliwe jedynie w wymiarze instytucjonalnym, a więc w ramach polityki społecznej prowadzonej przez państwo. Wprawdzie istnieją dość głębokie różnice pomiędzy modelami polityki społecznej w różnych krajach, a sektor organizacji pozarządowych może niekiedy odgrywać znaczącą rolę, jednakże we wszystkich rozwiniętych krajach rządy prowadzą określoną politykę społeczną, polegającą na wdrażaniu w życie spójnego, opartego na wybranych koncepcjach teoretycznych modelu wsparcia społecznego.

0 istnieniu ścisłego związku pomiędzy pedagogiką społeczną a aktualną sytuacją polityczno - społeczną świadczyć może chociażby porównanie prac z zakresu pedagogiki społecznej powstałych przed 1989 r. oraz prac publikowanych w okresie późniejszym. Na początku lat dziewięćdziesiątych podstawowym problemem było wypracowanie takiego modelu polityki społecznej, który z jednej strony odpowiadałby nowym wyzwaniom i zagrożeniom, częściowo przynajmniej łagodząc negatywne skutki transformacji ustrojowej, a z drugiej nie powielał błędów i słabości właściwych dla okresu PRL (a więc np. nie wyzwalał postawy roszczeniowej, nie uzależniał jednostki od instytucji państwowych, nie był nadmiernie scentralizowany itd.).

Mimo zasadniczego przełomu w sposobie realizowania polityki społecznej, nieuzasadnione byłoby jednak stwierdzenie, że w latach 90. należało budować pedagogikę społeczną od nowa, odrzucając cały wcześniejszy dorobek teoretyczny. Polska pedagogika społeczna w okresie transformacji ustrojowej stanowi w dużym stopniu kontynuację badań prowadzonych w okresie wcześniejszym, choć oczywiście w związku z transformacją pojawiły się nowe problemy społeczne i nowe obszary badań. Nie było też możliwe zastąpienie istniejących przed 1989 r. instytucji pomocy społecznej całkowicie nowym systemem, toteż w okresie transformacji ustrojowej działały w Polsce te same instytucje wychowawcze i pomocowe, które istniały również przed 1989 r.

Społeczeństwo i Edukacja - Międzynarodowe Studia Humanistyczne Nr 1/2012