3434597767

Formy występowania skal magmowych

Intruzje magmowe - powstają w wyniku zastygania magmy wdzierającej się w skorupę ziemską). W zależności od kształtu intruzji i ich stosunku do otaczających skał możemy wyróżni intruzje zgodne i niezgodne. Intruzje zgodne charakteryzują się tym, że ich ściany pokrywają się z powierzchniami strukturalnymi otaczających skał. Do nich należą m.in., sille, lakkolity, lopolity i fakolity. Sille - żyły pokładowe, lakkolity - w kształcie bochenka lub grzyby wciśnięte miedzy warstwę. Lopolity są również bochenkowate, stanowią przeciwieństwo do lakolitów są wypukłe ku dołowi. Fakolity to ciała magmowe wciśnięte miedzy warstwy w przegubach fałdów.

Intruzje niezgodne przecinają powierzchnie strukturalna. Dajki, etmolity i żyły kominowe(pnie). Dajki to intruzje w formie żył biegnących w poprzek warstw Etmolity - intruzje lejkowate zwężające się ku dołowi, skośnie przecinające warstwy skalne

Żyła kominowa - kształt pionowego walca, niewielkiej średnicy.

Batolity - wielkie masywy najczęściej granitoidów

Charakterystyka skal magmowych Klasa granitu i ryolitu

Głębinowe skały z tej grupy określane są ogólnym terminem granitoidów.

Są to skały kwaśne, zbudowane w przeważającej mierze z takich minerałów jak kwarc,skalenie alkaiczne (ortoklaz) oraz miki, rzadziej spotykane są amfibole i pirokseny. Do grupy skał głębinowych kwaśnych zaliczamy, tonality, granodioryty i granity. Są skałami najczęściej barwy jasnej, biało - szare, biało - różowo - szare lub różowo - szare. O wielkości kryształów rozpoznawalnych gołym okiem (struktura jest jawnokrystaliczna) i silnie do siebie przylegających(tekstura zbita).

W przypadku skał kwaśnych wylewnych wyróżniamy grupę porfirów kwarcowych, w których mamy m.in. dacyt, ryodacyt i ryolit. Ich barwy sązielonawe oraz czerwonawe lub brunatne, zależne od stopnia utlenienia Fe. Fenokryształy mogą być reprezentowane przez skalenie (ortoklaz, sanidyn), kwarc, i/lub biotyt oraz hornblendę. Tło skalne najczęściej jest drobno lub mikrokrystaliczne, zbudowane z masy kwarcowo -skaleniowej.

Trzeba pamiętać, że są to dwie skały o takim samym składzie mineralnym różnice się miejscem tworzenia oraz strukturą.

Kwaśne skały żyłowe

Grubokrystaliczne granity wykazują tendencje do przechodzenia w bardzo grubokrystaliczne skał nazywanych pegmatytami a średniokrystaliczne - do drobnokrystalicznych aplitów.

Pegmatyty najczęściej składają się ze skaleni (zwłaszcza alkalicznych) i kwarcu, rzadziej zawierają miki (muskowit i/lub biotyt) tworzące wtedy skupienia grubych agregatów.

Występowanie skał magmowych kwaśnych w Polsce

Tatary, Dolny Śląsk (masyw,: Strzelina - Żulowa, Strzegom-Sobótka, masyw karkonoski, masyw łużycki). Wylewne kwaśne porfiry: rejon podkrakowski tj.,

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactorv.com