3462403105

robotników robiących samochody - 90 x 4 = 360 samochodów. Czyli bez handlu konsumpcja w tym kraju wynosiła 4500 ton zboża i 300 samochodów a po wymianie handlowej 4500 ton zboża i 360 samochodów. Korzyść z istnienia handlu jest więc oczywista. Przykład ten służy tylko i wyłącznie wskazaniu korzyści możliwych z wymiany handlowej i jest uproszczeniem, nie wskazującym na inne efekty specjalizacji w produkcji.

Przypisy

1. J_ D. Friedman „Hidden Order: Economics of everyday life"- HarperCollins Publishers -1997. David Friedman jest synem noblisty Miltona Friedmana.

Rynek i pieniądz

Ludzie niewątpliwie dążą do ułatwiania sobie życia. Dotyczy to także wymiany dóbr. Sposobem na uproszczenie wymiany handlowej jest zwiększenie jej efektywności. Do tego celu potrzebne jest „miejsce" wymiany i środek porównywania wartości wymienianych dóbr. Tymi rozwiązaniami są rynek i pieniądze. Miejsce przeprowadzani transakcji wymiany to nie tylko lokalizacja to także pewna infrastruktura wspierająca wymianę. Rynek to całokształt transakcji przedmiotem obrotu na danym rynku oraz zespół instytucji je przeprowadzających lub pomagających je przeprowadzać oraz zespół reguł, według których zawierane są transakcje oraz ogół urządzeń i czynności prowadzących do zawierania transakcji. Pieniądze nie są potrzebne człowiekowi na bezludnej wyspie. Robinson Crusoe ich nie potrzebował. Nie są potrzebne jeśli to co zostaje wyprodukowane jest konsumowane wewnątrz gospodarstwa domowego. Pieniądze zaczynają być przydatne jeśli zachodzi potrzeba wymiany wytworzonych dóbr. Innymi słowa jeśli swobodna wymiana dóbr nie jest znana - pieniądz nie jest potrzebny^. W historii pieniądza znaleźć można interesujące rozwiązania dotyczące pieniądza i jego roli jako środka wymiany. Świadczą o tym nazwy. Przykładowa łacińska nazwa pieniądza pecunia wywodzi się od słowa bydło, indyjska rupee pochodzi od sanskryckiego słowa oznaczającego stado. A dzisiejsza nazwa polskiej waluty wskazuje na jej korzenie w szlachetnym kruszcu i stoi w opozycji do dzisiejszego, popularnego pieniądza „plastikowego". Definicje pieniądza jaką można dziś znaleźć w literaturze to przykładowo:

-Pieniądz to ogólnie przyjęty środek wymiany - wszystko, co będzie akceptowane przez każdego człowieka w wymianie dóbr i usług (Lipsey,

1979)^m

czy też

-Pieniądz to pewien powszechnie akceptowany towar, za pomocą którego