ekonomika (146)

TM>. 8.5. Podział rynku przewozów transportem samochodowym w obsłudze polskiego __handlu zagranicznego w latach 2001-2003

2001	2002		2003
Przewoźnicy j Przewoźnicy polscy | zagraniczni	Przewoźnicy	Przewoźnicy zagraniczni	Przewoźnicy	Przewoźnicy zagraniczni
Eks
733 i 263	73JO	27,0	74,0	26,0
Import
703 I 29,2	683	313	67,5 | 323

Źródło opracowanie własne na podst. Transport - wyniki działalności w 2001 r. GUS, Warszawa 2002; 7hwifort - wyniki działalności w 2003 r GUS. Warszawa 2004

Zarówno w przewozach eksportowych, i:..': i importowych widać wyraźną przewagę polskich przewoźników. W ostatnirh latach udział polskich przewoźników w obsłudze eksportu utrzymywał się na podobnym poziomie 73-74%, natomiast stopniowo maleje ich udział w obsłudze importu, z 71,2% w 2000 roku do 67,5% w 2003. Przyrost wielkości przewozów, jaki miał miejsce w 2003 roku w eksporcie w większości przejęli polscy przewoźnicy, natomiast w imporcie było odwrotnie. Akcesja Polski do Unii Europejskiej spowodowała znaczny wzrost obrotów, a to wpłynęło na zwiększone zapotrzebowanie na przewozy międzynarodowe. Proporcje wykonywania przewozów samochodowych przez polskie firmy transportowe i obce zależą od kraju, będącego partnerem handlowym, od posiadanej gestii transportowej i od konkurencyjności jego przewoźników.

Podział przewozów wykonywanych przez przewoźników krajowych i obcych świadczy o większej konkurencyjności polskich przewoźników w stosunku do zachodnioeuropejskich, ale niższej niż mają przewoźnicy z większości krajów Europy Środkowo-Wschodniej (rys. 8.13). Tak jak polskie firmy rywalizują z niemieckimi, austriackimi czy francuskimi, tak po akcesji do Unii Europejskiej konkurują z nami przewoźnicy z krajów nadbałtyckich oraz Czech i Słowacji. Decyduje konkurencyjność cenowa. W sektorze, w którym klienci definiując najważniejszy parametr usługi wskazują na cenę, koszty zawsze będą mieć bezpośredni wpływ na konkurencyjność. Pozycja konkurencyjna przewoźnika zależy przede wszystkim od wysokości kosztów świadczenia usług i od ich jakości. Największym atutem polskich przewoźników są niskie koszty pracy, co wynika z niższych wynagrodzeń i większej liczby przepracowanych godzin (pensja francuskiego kierowcy jest trzykrotnie wyższa od tej, którą otrzymuje Polak). W Polsce mniejsze są również koszty eksploatacyjne utrzymania pojazdu, jak obsługa techniczna pojazdów, paliwo itp. Istotne z punktu widzenia redukcji

100 <%)

■ Przewoźnicy polscy    ■ Przewoźnicy zagraniczni

100 (*)

Rys. 8.13 Podział masy ładunków między przewoźników polskich i zagranicznych w relacjach z wybranymi krajami Unii Europejskiej w 2003 roku Źródło: opracowanie własne na podst Transport - wyniki działalności w 2003 r. GUS, Warszawa 2004

kosztów jest skrócenie czasu transportu związane z otwarciem granic. Specjali-ści wyliczyli, że polska branża transportowa po zniesieniu kontroli jest w stanie zaoszczędzić nawet kilkaset milionów euro w skali roku. Niestety oszczędności te są równoważone przez wzrost cen paliw oraz umocnienie się polskiej waluty. Od wejścia Polski do Unii Europejskiej stawki w transporcie międzynarodowym systematycznie spadały, przy czym w wielu przypadkach obniżki cen nie miały uzasadnienia ekonomicznego³**.

"M Bołtryłc Rynek w fazie korekty. .Puls Biznesu' z 21.04.2005.