Gazeta AMG nr 3/2013
Pomorskie Noble, czyli Nagrody Naukowe Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza za rok 2012 trafiły do naukowców z Uniwersytetu Gdańskiego. W kategorii nauk humanistycznych wyróżnienie otrzymał prof. dr hab. Brunon Synak, a w kategorii nauk przyrodniczych i ścisłych - prof. dr hab. Jerzy Błażejowski.
Prof. dr hab. Brunon Synak jest pracownikiem naukowym Zakładu Socjologii Ogólnej Instytutu Filozofii, Socjologii i Dziennikarstwa Uniwersytetu Gdańskiego.
Był jednym z głównych twórców gdańskiego naukowego ośrodka socjologicznego oraz inicjatorem powołania w UG socjologii jako kierunku studiów. Jest najbardziej znanym na forum międzynarodowym pomorskim socjologiem. Jego zainteresowania naukowo-badawcze koncentrują się na socjologii starości, socjologii etniczności oraz problematyce transformacji ustrojowej. W połowie lat 80. przeprowadził pierwsze w Polsce badania nad społecznym kontekstem przechodzenia na emeryturę przed osiągnięciem wymaganego wieku i dalszym losem takich osób.
Jest autorem blisko 300 prac naukowych i popularno-naukowych, w tym 6 samodzielnych książek. Jedną z najczęściej cytowanych prac prof. Synaka jest Polska starość, która powstała jako rezultat obszernych badań ogólnopolskich, realizowanych pod jego kierunkiem przez interdyscyplinarny zespół znakomitych specjalistów, obejmujących społeczne, materialne i medyczne aspekty życia starszego pokolenia. Drugim głównym obszarem działalności naukowej prof. Brunona Synaka jest socjologia etniczności, zwłaszcza problematyka tożsamości Kaszubów. Jest autorem pierwszych (a później kontynuowanych) pogłębionych badań w tym zakresie. W licznych publikacjach poświęconych tej kwestii, m.in. w pra
cy Kaszubska tożsamość - ciągłość i zmiana ukazał proces budzenia się, wzbogacania i umacniania tożsamości Kaszubów oraz waloryzacji własnego dziedzictwa, zwłaszcza języka. Trzeci obszar to społeczny wymiar transformacji ustrojowej w Polsce. Dzięki grantowi uzyskanemu ze Szwajcarskiej Akademii Nauk, wraz z prof. J. Coenen-Hutherem (Uniwersytet w Genewie), opublikował jedną z pierwszych książek zagranicznych poświęconych analizie przemian postkomunistycznych w Polsce: Post-Communist Poland: From Totalitarianism to Democracy? (New York, 1993). Obecnie przygotowuje do druku książkę o zmieniającej się obecności i kształcie społecznego świata w doświadczaniu przestrzeni wewnętrznej osób starszych dotkniętych nieodwracalną chorobą.
Prof. dr hab. inż. Jerzy Błażejowski jest kierownikiem Katedry Chemii Fizycznej na Wydziale Chemii Uniwersytetu Gdańskiego, wybitnym specjalistą w dziedzinie chemii fizycznej i teoretycznej, w zakresie termodynamiki i kinetyki chemicznej, fotochemii i spektroskopii oraz chemii środowiska. Jest redaktorem książki Zanieczyszczenie i odnowa Zatoki Gdańskiej problemem oznaczeniu ogólnoeuropejskim. Opublikował ponad 190 artykułów naukowych; jest także współautorem czterech patentów. Wypromował 16 doktorów.
Przez dwie kadencje pełnił funkcję przewodniczącego Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego i był członkiem zespołu przygotowującego nową ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym. Ponadto jest członkiem Europejskiego Towarzystwa Fotochemicznego, Polskiego Towarzystwa Chemicznego, Polskiego Towarzystwa Kalorymetrii i Analizy Termicznej, Gdańskiego Towarzystwa Naukowego (sekretarz generalny) oraz Polskiego Klubu Ekologicznego (gdzie pełni funkcję prezesa okręgu wschodnio-pomorskiego). Na Uniwersytecie Gdańskim pełnił różne funkcje, m.in. dyrektora Instytutu Chemii UG, dziekana Wydziału Chemii oraz senatora UG.
Za wybitną działalność naukową i organizacyjną był wielokrotnie nagradzany. W 2012 roku został laureatem nagrody The 2012 TA Instruments-ICTAC Award, przyznawanej co cztery lata za wybitne osiągnięcia naukowe w zakresie analizy termicznej i będącej wyrazem uznania w międzynarodowym środowisku naukowym (dotychczas przyznano tylko 10 takich wyróżnień).
□