Rozdział 21
Odczynnik derywatyzujący (DNPH) nanoszony jest na wcześniej oczyszczone złoże (np. typu Cig), po czym przez tak przygotowany sorbent przepuszcza się badaną próbkę. Produkty procesu derywatyzacji eluuje się za pomocą rozpuszczalnika organicznego (najczęściej jest to acetonitryl) i poddaje analizie chromatograficznej w układzie HPLCAJV [21,23,26,27], Technikę derywatyzacji można również zastosować w połączeniu z ekstrakcją w układzie ciecz-ciecz. Roztwór DNPH w HC1 dodaje się do próbki wody. Po reakcji ekstrahuje się otrzymane hydrazony za pomocą dichlorometanu ekstrakt i podobnie jak poprzednio poddaje się analizie chromatograficznej w układzie HPLC/UY [19].
Rys.l 1. Schemat reakcji derywatyzacji związków karbonylowych za pomocą DNPH.
Metoda derywatyzacji za pomocą DNPH jest selektywna i oznacza się dużą czułością, pozwalającą oznaczać związki karbonylowe na poziomie ppb. Autorzy prac opisujących wykorzystanie tej metody przypisują jej jednak dwie wady. Po pierwsze, wysokie tło pochodzące z sorbentów użytych w technice SPE (zawierające głównie formaldehyd, acetaldehyd i aceton), a po drugie interferencje ze strony ozonu znajdującego się zarówno w próbkach wodnych jak i gazowych [21], Należy zwrócić więc uwagę na bardzo dokładne, wstępne oczyszczenie sorbentów potrzebnych do analizy oraz wyeliminowanie wpływu obecności ozonu poprzez zastosowanie tiosiarczanu sodu lub jodku potasu.
6.A.4. Oznaczanie aldehydów przez derywatyzację za pomocą 0-(2,3,4,5,6-pentafluorobenzylo) hydroksylaminy (PFBOA).
PFBOA jako reagent w procesie derywatyzacji zaproponowany został przez H.Yamada il.Somiya [34], Metoda ta była później poddane wielu modyfikacjom przez autorów różnych prac [35,36], Przebieg reakcji derywatyzacji przedstawiono na rysunku 8. Produktami reakcji są oksymy, charakteryzujące się dużą lotnością (wyższą niż pochodne związków karbonylowych i DNPH), stąd można je analizować chromatograficznie (GC/ECD), co pozwala na uzyskanie dobrej wykrywalności aldehydów (ppb). Metoda oznacza się dużą prostotą, nie wymaga wcześniejszej obróbki badanej próbki. Reakcja derywatyzacji zachodzi bezpośrednio w próbce wodnej, a następnie ekstrahuje się otrzymane oksymy za pomocą heksanu. Metoda ta nie wymaga również dużych objętości próbki (kilka do kilkudziesięciu ml) ani rozpuszczalnika (1 do 2 ml).
W pracach, w których wykorzystano tą metodę stosowano różne warunki procesu derywatyzacji: temperaturę (pokojową lub podwyższoną do 45°C), czas reakcji (od 1 do 24 godzin), pH (obojętne, kwaśne), ilości PFBOA (od 1 do 10 mg) [20,35,36,37],
Przy zastosowaniu metody opartej na derywatyzacji za pomocą PFBOA można oznaczać alifatyczne aldehydy, a także mono- i diketony oraz ketokwasy (przy zastosowaniu dodatkowej derywatyzacji np. metylowania grup COOH) [34],
463