357503234

Pomimo ratyfikacji Protokołu przez Polskę, wśród kamistów istnieje spór dotyczący możliwości bezpośredniego stosowania tej definicji w prawie polskim.^?

Penalizacja wymienionych czynów obejmie także usiłowanie popełnienia takich czynów, uczestnictwo w charakterze współsprawcy w popełnieniu czynu uznanego za przestępstwo oraz organizowanie innych osób lub kierowanie innymi osobami w celu popełnienia wymienionych czynów (art. 5).

Protokół z Palermo określa rodzaje działań podejmowanych na granicy, tj. wskazuje konieczność wprowadzenia w stosunku do przewoźników (włączając w to firmy transportowe, właścicieli lub operatorów dowolnych środków transportu) obowiązku upewnienia się, że wszyscy pasażerowie posiadają dokumenty podróży wymagane przy wjeździe do państwa przyjmującego. Co więcej, Protokół nakazuje wprowadzenie, zgodnie z prawem wewnętrznym Państw-Stron, sankcji za naruszenie tego obowiązku (art. 11 pkt 2 i 3).

Drugi Protokół dodatkowy do Konwencji wiążący Polskę to Protokół przeciwko przemytowi migrantów drogą lądową, morską i powietrzną, uzupełniający Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej, przyjęty przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 15 listopada 2000 r., ratyfikowany przez Polskę 26 września 2003 r. (Dz. U. z 2005 r., Nr 18, poz. 162). Chociaż przemyt migrantów nie jest zjawiskiem tożsamym z handlem ludźmi (w przypadku handlu ludźmi wobec ofiar stosowane są różne formy przymusu), to jednak penalizacja związanych z nim czynów może pozostawać w ścisłym związku z wykorzystywaniem ludzi do pracy przymusowej.

Zgodnie z art. 6 Protokołu, karalne jest popełnienie - świadomie oraz w celu uzyskania, bezpośrednio lub pośrednio, korzyści finansowej lub innej korzyści materialnej -czynów, takich jak: przemyt migrantów oraz czynów popełnionych w celu umożliwienia przemytu migrantów (czyli: sporządzanie fałszywych dokumentów podróży lub dokumentów tożsamości oraz organizowanie, dostarczanie lub posiadanie takich dokumentów), a także umożliwienie osobie, która nie jest obywatelem danego państwa lub nie zamieszkuje w nim na stale, pozostawania w tym państwie bez spełnienia wymogów koniecznych dla legalnego w nim pobytu, przy wykorzystaniu opisanych wyżej środków lub innych środków niezgodnych z prawem.

Tak, jak w przypadku Protokołu o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi, usiłowanie, współsprawstwo oraz organizowanie osób i kierowanie nimi przy popełnianiu opisanych przestępstw jest karalne.

Protokół nakazuje również uznanie za obciążające takich okoliczności popełnienia opisanych czynów, które, po pierwsze, zagrażają lub mogą zagrażać życiu lub bezpieczeństwu migrantów i po drugie, powodują nieludzkie lub poniżające traktowanie migrantów, także w celu ich wykorzystania. Ten ostatni przepis jeszcze mocniej wiąże przestępstwo przemytu migrantów z handlem ludźmi.

Ostatnim dokumentem ONZ ratyfikowanym w ostatnich latach jest Protokół fakultatywny do Konwencji o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii, przyjęty w Nowym Jorku 25 maja 2000 r., ratyfikowany przez Polskę 4 lutego 2005 r. (Dz. U. z 2004 r., Nr 238, poz. 2389).

Według przepisów Protokołu, „handel dziećmi oznacza jakiekolwiek działanie lub transakcję, w drodze której dziecko przekazywane jest przez jakąkolwiek osobę lub grupę osób innej osobie lub grupie za wynagrodzeniem lub jakąkolwiek inną rekompensatą” (art. 2 pkt a). Co istotne, Protokół nie zawęża handlu ludźmi do działań w ramach przestępczości zorganizowanej czy o charakterze międzynarodowym (art. 3 pkt 1).

⁵ Więcej na temat sporów w zakresie możliwości bezpośredniego stosowania tej definicji w artykule B. Namysłów skiej-Gabry siak, s. 24-26.

14