357503246

Programu, powołana została Grupa Robocza skupiająca przedstawicieli instytucji administracji rządowej, Fundacji „La Strada” i Uniwersytetu Zielonogórskiego (Zakład Poradnictwa Młodzieżowego i Edukacji Seksualnej). Jednym z zadań Programu nałożonych na administrację rządową było przygotowanie krajowej strategii zwalczania i zapobiegania handlowi ludźmi.

Trzeba tu zauważyć, że już jesienią 2001 r. podczas zorganizowanych z inicjatywy Fundacji „La Strada” obrad „okrągłego stołu“ poświęconych problematyce handlu ludźmi, pojawił się postulat przygotowania krajowej strategii zwalczania i zapobiegania handlowi ludźmi.

Powstał korzystny zbieg okoliczności sprzyjający realizacji tego zamierzenia. Prace toczyły się głównie w ramach Grupy Roboczej, a ich owocem był projekt dokumentu, który powstał jesienią 2002 r. Na skutek biurokratycznej mitręgi dopiero w rok później został on zatwierdzony przez Radę Ministrów jako Krajowy Program Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi (warunkiem akceptacji Programu było pominięcie propozycji pociągających za sobą wydatki z budżetu państwa).

Program był pierwszym tego typu dokumentem na gruncie polskim. Zawierał opis zjawiska w oparciu o wiedzę zgromadzoną w Biurze ds. Przestępczości Zorganizowanej Prokuratury Krajowej oraz opis stanu prawnego (autorstwa prok. K. Karsznickiego). Odwoływał się, wobec braku definicji handlu ludźmi w polskim prawodawstwie, do definicji zawartej w Protokole ONZ. Protokół był też, w znacznej mierze, punktem odniesienia, jeśli chodzi o zadania, jakie zostały w Programie zapisane. Horyzont czasowy ich realizacji wyznaczono na ok. 1,5 roku.

Zgodnie z zapisami Programu, w marcu 2004 r., Prezes Rady Ministrów Zarządzeniem nr 23 powołał międzyresortowy Zespół do Spraw. Zapobiegania i Zwalczania Handlu Ludźmi - ciało doradcze, któremu z urzędu przewodniczy podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Do udziału w pracach Zespołu, od chwili jego powstania, zostały zaproszone organizacje pozarządowe. Istniejąca de facto Grupa Robocza została w nowym kształcie ustanowiona jako Grupa Robocza Zespołu z zadaniem bieżącej wymiany informacji i monitorowania realizacji Programu. W ten sposób powstały narzędzia instytucjonalne pozwalające na „zagospodarowanie" problematyki handlu ludźmi w Polsce. Co więcej, oba ww. wydarzenia były demonstracją nowego, wielodyscyplinarnego podejścia do zjawiska, podejścia skoncentrowanego na ofierze handlu ludźmi.

Czas działania

Jakie efekty przyniosła realizacja Krajowego Programu i następujących po nim programów na lata 2005-2006 oraz 2007-2008? Czy nasza odpowiedź, działania podejmowane przez instytucje odpowiedzialne za prewencję i zwalczanie handlu ludźmi oraz wsparcie jego ofiar, jest adekwatna do wyzwania, przed którym stoimy?

Organizacja

Zacząć trzeba od mechanizmów wymiany informacji i koordynacji działań. Celem uzupełnienia istniejących już struktur zainicjowano coroczne (marzec 2006, czerwiec 2007) konferencje krajowe nt. handlu ludźmi - forum dla wymiany poglądów pomiędzy ekspertami pochodzącymi z różnych instytucji, w tym organizacji pozarządowych i środowisk naukowych. Ich owocem są rekomendacje, które pozwalają na weryfikację lub uzupełnienie zadań zapisanych w krajowych programach.

7