może być albo permeat albo koncentrat lub oba strumienie.
TTT AdA ,
Koncentrat
(Retentat)
MEMBRANA
Permeat
Rys. 5 Zasada rozdziału strumieni w procesie membranowym [2].
Można wyodrębnić trzy zasadnicze typy membran: porowate, zwarte, ciekłe. Rys.6.
Membrana porowata Membrana zwarta Membrana ciekła
Rys.6. Typy membran [2].
Membrany porowate stosowane są w mikro-, ultra- i nanofiltracji oraz dializy. Podstawą rozdziału jest efekt sitowy, czyli o rozdziale substancji decydują rozmiary porów. W przypadku bardzo małych średnic porów o rozdziale decydyje dyfuzja substancji w porach. Stosowane są membrany nieorganiczne i polimerowe.
Membrany zwarte (lite) stosowane w procesach separacji par i gazów oraz perwaporacji. Rozdzielają składniki o tej samej wielkości. Nie zawierają porów w znaczeniu makroskopowym a dana substancja najpierw ulega rozpuszczeniu w membranie a następnie dyfunduje przez nią dzięki odpowiedniej sile napędowej. Rozdział mieszaniny następuje w wyniku różnicy rozpuszczalności lub/i szybkości dyfuzji poszczególnych składników.
Membrana ciekła, w warstwie cieczy stanowiącej membranę znajduje się odpowiedni związek chemiczny, tzw. nośnik, który tworzy kompleks z jednym ze składników i taki kompleks dyfunduje do przeciwległej powierzchni membrany, gdzie składnik jest uwalniany do medium odbierającego. Nośnik może być związany z membraną lub utrzymany w fazie ciekłej. Najczęściej stosowane są żele polimerowe.
Transport cząsteczek przez membranę zachodzi dzięki zastosowaniu odpowiedniej siły napędowej. Tą siłą napędową jest różnica:
1. Ciśnień,
2. Stężeń,
3. Temperatury,
4. Potencjały elektrycznego.
13