AGH,/.BIZNESU NOWATORSKIE BADANIA NAUKOWE
AGH,/.BIZNESU NOWATORSKIE BADANIA NAUKOWE
Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Architektem prowadzącym był Henryk Wilkosz.
Jako konsultant akustyczny brałem udział w rozbudowie Teatru Muzycznego CAPITOL we Wrocławiu, modernizacji sali głównej i sali kameralnej Eilharmonii w Rzeszowie, adaptacji budynku Kina Związkowiec w Krakowie na teatr, modernizacji sali widowiskowej Opery Lwowskiej we Lwowie, modernizacji sali teatralnej Teatru Bagatela w Krakowie.
AGH dB: Dlaczego projektowanie sal widowiskowych jest tak trudne?
Prof. Kamisiński: Akustyka projektowanych sal charakteryzuje się parametrami akustycznymi przypisanymi do określonych sposobów użytkowania wnętrza. Należy znać zagadnienia dotyczące materiałów, które będą użyte w sali, sposób ich usytuowania oraz procedury obliczeniowe, które umożliwiają przewidywanie pewnych reakcji na dźwięk przekazywany ze sceny. Sala koncertowa jest jak instrument. Wydawany przez orkiestrę dźwięk, który trafia do słuchacza, jest równocześnie przetwarzany przez salę. Niektóre z sal są przeznaczone do słuchania muzyki symfonicznej, inne organowej czy metalowej. W związku z tym istnieje konieczność specjalizowania sal do określonego rodzaju muzyki. Sale o krótkim czasie pogłosu przeznaczone są do grania muzyki metalowej, recytowania poezji i wystawiania spektakli teatralnych, natomiast sale o dużym czasie pogłosu do grania muzyki symfonicznej i organowej.
AGH dB: Czyli uniwersalność się nie sprawdza?
Prof. Kamisiński: Uniwersalność rzadko się sprawdza. Jest ona wymuszona komercjalizacją, która powoduje, że sala musi być szeroko wykorzystywana i zarabiać na swoje utrzymanie. I tutaj dochodzimy do pytania podstawowego. Co to jest dobra akustyka sali? Moim zdaniem dobra akustyka zależy od dyrektora artystycznego, który umie dobrać odpowiedni repertuar nawet do sali o słabej akustyce, wykorzystując jej najlepsze cechy. Świetny scenarzysta dodatkowo pomoże w emisji dźwięku ze sceny.
Obecnie, w nowo projektowanych obiektach, do regulacji akustyki często wykorzystuje się rolety na ścianach. Tworzy się też otwierane i zamykane kubatury. Przykładem może być właśnie powstający w Toruniu obiekt, w którym poprzez podział sali, obniżenie sufitu i zamknięcie najwyższych balkonów uzyskuje się mniejszą kubaturę i w ten sposób skraca się czas pogłosu (sufit składa się z elementów betonowych i waży ponad 200 ton).
Wraz z zespołem prowadzę innowacyjne w skali kraju badania nad rozproszeniem dźwięku przez materiały i ustroje akustyczne. W wyniku naszych badań opracowałem, a następnie opatentowałem kompletne stanowiska badawcze zjawisk pochłaniania i rozpraszania dźwięku, jak również nowe produkty, takie jak: panele dyfuzyjne (wykonane według innowacyjnej technologii wyciskania konglomeratu z pyłu drzewnego i PCV, która zapewnia zwiększoną precyzję, trwałość oraz proces recyklingu) oraz nadsceniczne panele refleksyjne o zwiększonej skuteczności.
AGH dB: Gdzie te wynalazki mogą znaleźć zastosowanie?
Prof. Kamisiński: Opracowane rozwiązania dotyczą najczęściej ustrojów akustycznych do adaptacji akustycznej wnętrz oraz rozwiązań zabezpieczeń przeciwhałasowych w budynkach. W przypadku pomieszczeń kwalifikowanych akustycznie, decydującą kwestią, która determinuje tzw. „dobrą akustykę" jest właściwy dobór proporcji sali, dobór i rozmieszczenie materiałów wykończeniowych oraz ograniczenie hałasu pochodzącego od instalacji. Również w pomieszczeniach mieszkalnych oraz przeznaczonych do pracy istotne jest zapewnienie właściwych warunków akustycznych i ograniczenie hałasu. Tak więc, opracowane przez nas ustroje i struktury akustyczne znajdują zastosowanie w obiektach biurowych, dydaktycznych i mieszkalnych. Ustroje dźwiękochłonne kształtują pogłos, natomiast elementy refleksyjne i ustroje rozpraszające mają kluczowe znaczenie przy kształtowaniu pierwszych odbić dźwięku oraz przy rozproszeniu pola akustycznego. Istotne są również zaprojektowane elementy zabezpieczeń i rozwiązań, które mają na celu zminimalizowanie oddziaływania hałasu na ludzi w budynkach. Jak wspomniałem już wcześniej, dużą grupą wynalazków są stanowiska pomiarowe oraz urządzenia wspomagające laboratoryjne badania akustyczne, tj.: mechatroniczny manipulator pomiarowy, wykorzystywany obecnie w naszej komorze bezechowej, system pomiaru rozproszenia dźwięku ustrojów akustycznych użytkowany w komorze pogłosowej, stanowisko do pomiaru izolacyjności małych próbek zainstalowane w narożu komory pogło-
KWARTALNIK CENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII AGH W KRAKOWIE