360 PRZEGLĄD TELETECHNICZNY. 1938 R.. ZESZYT 11. LISTOPAD
Pruszkowie z Elektrownią Miejską w Warszawie, oraz stosowane do zasilania urządzeń elektrycznych Warszawskiego Węzła Kolejowego.
Mając najnowocześniejsze urządzenia do izolowania i nasycania olejem kabli silnoprądowych, fabryki kablowe przygotowują się obecnie do wyrobu kabli olejowych na napięcie 60 000 woltów i wyżej.
W dziale kabli teletechnicznych, produkcja kabli dalekosiężnych umożliwiła planową rozbudowę polskiej sieci telefonicznej wedle projektów Ministerstwa Poczt i Telegrafów.
Kable telefoniczne dalekosiężne wykonują fabryki kablowe podług licencji Standard Electric Co. Wprowadzenie telefonii o częstotliwościach nośnych postawiło nowe zadanie dla fabrykacji kabli dalekosiężnych. Wszystkie obwody elektryczne przy zastosowaniu częstotliwości nośnej muszą być, jak wiadomo, jaknaj-dokładniej wyrównane, tak pod względem pojemności jak i indukcyjności.
Kablownie wykonały już tego rodzaju kabel dla odcinka Warszawa —Sandomierz.
Oprócz kabli dalekosiężnych pupinizowanych, wykonano w Polsce w roku 1933 kabel dalekosiężny systemu Krarupa, zaś w roku 1936 ,,Polskie Fabryki Kabli i Walcownie Miedzi” S. A. w Ożarowie wyprodukowały i ułożyły pierwszy odcinek podmorskiego kabla telefonicznego.
Poza tym produkują fabryki poważne ilości kabli telefonicznych, służących do skablowa-nia miejskich sieci telefonicznych. Ponadto produkowane są kable sygnałowe stosowane w P. K. P. w urządzeniach zabezpieczających, rozmaitego rodzaju przewody izolowane dla instalacji elektrycznych oraz kable i przewody dla celów specjalnych, Tabela 3 obrazuje wartość produkcji kabli dalekosiężnych i miejskich w latach 1930 — 1937.
TABELA 3.
Wa't*~ść krajowej produkcji rocznej kibli teletechnicznych.
Rok |
Kable dalekosiężne Zł. |
Kable miejskie Zł. |
1930 |
8.600.000,— |
2.863.580,— |
1931 |
13.700.000,— |
2.143.750.— |
1932 |
2.083.000,— |
2.548.000,— |
1933 |
— |
2.593.280.— |
1934 |
1.041.720 — |
2.417.830,— |
1935 |
3.213.700,— |
2.225.780,— |
1936 |
4.073.400,— |
4.726.000.— |
I 1937 |
5.778.301.— |
4 770 250.— |
Oprócz programu fabrykacyjnego wspólnego dla wszystkich czterech fabryk kabli, prawie każda z poszczególnych fabryk posiada specjalne działy produkcji związane bezpośrednio lub pośrednio z budową linii kablowych. Tak np. wszystkie fabryki kablowe dostarczają oprócz kabli mufy kablowe oraz podejmują się montażu kabli.
,,Fabryka Kabli” S. A. w Krakowie uruchomiła w roku 1937 nowoczesną walcownię miedzi, ponadto posiada urządzenie do wyrobu drutów emaljowanych, sprzętu instalacyjnego i rurek bergmanowskich, zaś ,,Polskie Fabryki Kabli i Walcownie Miedzi” S. A. uruchomiły w roku 1938 wyrób cewek Pupina.
Po opanowaniu rynku krajowego, postawiły sobie fabryki kabli za zadanie oprzeć produkcję kabli na surowcach i półfabrykatach krajowych. Do niedawna jeszcze sprowadzano z zagranicy nieomal wszystkie materiały potrzebne do wyrobu kabli, a więc miedź, papier izola-cyjny, olej kablowy stosowany do nasycania izolacji papierowej kabli silnoprądowych, papier metalizowany dla kabli ekranowanych wysokiego napięcia, druty emaliowe, jedwab sztuczny i t. p. Dzięki inicjatywie fabryk kablowych, przystąpiły krajowe papiernie do wyrobu specjalnych papierów kablowych, stosowanych do izolacji kabli silnoprądowych i kabli teletechnicznych. Papiery izolacyjne do wyrobu kabli produkują obecnie ,,Mirkowska Fabryka Papieru” S. A. oraz Fabryka Celulozy i Papieru ,,Natronag” S. A. w Kaletach. Papier kablowy produkcji krajowej używany jest obecnie do wyrobu kabli silnoprądowych na napięcie do 33 000 woltów oraz do wyrobu kabli teletechnicznych.
Z inicjatywy przemysłu kablowego przystąpiły krajowe rafinerie olejów mineralnych do produkcji olejów kablowych z ropy krajowej. Krajowe oleje kablowe stosuje się obecnie do nasycania kabli prądu silnego niskiego i wysokiego napięcia do 15 000 woltów włącznie.
Przez zastąpienie surowców i półfabrykatów używanych do wyrobu kabli produktami krajowymi, procentowy udział surowców krajowych w gotowym kablu przedstawia się obecnie dość korzystnie. Tabela 4 zawiera zestawienie udziału surowców krajowych dla kilku typów kabli prądu silnego i kabli teletechnicznych w roku 1927 i dziesięć lat później, t.j. w roku 1937.
TABELA 4.
Udział surowca krajowego w procentach ciężaru kabla.
Typ kabla |
Wedle stanu produkcji krajowej surowców | ||
w roku 1927 |
w roku 1937 | ||
KFtA |
3X70 mm2 30 000 wolt |
58% |
84% |
KFtA |
3 X 70 mm3 6 000 |
51% |
62% |
KFtA |
3 X 70 mm* 1 000 „ |
45% |
53% |
TKM |
15x4x0,6 mm . . . |
80% |
«6% |
TKMFtA 15X4X0,6 mm . . . |
66% |
82% | |
Przewód |
Dg 1,5 mm3..... |
5.8% |
5.8% |
99 |
kabclk. KGp 2 X 1,5 mm3 |
84% |
84% |
Jak z powyższego zestawienia wynika, udział surowców krajowych jest najwyższy w kablach wysokiego napięcia i kablach teletechnicznych, gdzie za wyjątkiem miedzi i juty wszystkie inne materały są pochodzenia krajowego. Znaczny udział surowców krajowych w gotowych