1.2. Cel i zakres pracy.
Kataster nieruchomości spełniał i pełni ważną rolę w gospodarce narodowej. Od czasów kiedy go stworzono do celów fiskalnych, jego znaczenie bardzo się rozrosło. Stąd też badania dotyczące katastru nieruchomości z zasady mają cel poznawczy i utylitarny. Te dwa cele są ze sobą ściśle powiązane, gdyż każda informacja w nim zawarta musi się charakteryzować dokładnością ujęcia (część kartograficzna) i aktualnością w zakresie danych podmiotowych, przedmiotowych i prawnych.
W pracy cel poznawczy sprowadza się do zapoznania się z dokumentacją byłego katastru austriackiego, ale także do poznania rozwoju systemu ewidencji gruntów począwszy od 1955 r. [Dekret 1955], oraz rozwoju prawa własności do nieruchomości i określaniu zasięgu tego prawa.
Pozyskiwanie i przetwarzanie danych katastru nieruchomości wymaga logicznego i spójnego sposobu ich gromadzenia w ujęciu kartograficznym i opisowo-tabelarycznym.
Ze względu na najistotniejszą część katastru nieruchomości jaką jest mapa, głównym celem utylitarnym jest idea ciągłości informacji kartograficznych i tworzenie nowych w oparciu o nowoczesne techniki opracowania map. Cel ten jest bardzo ważny, dlatego że intabulowane prawo własności do nieruchomości w księgach gruntowych, a od 1919 r. w księgach wieczystych opiera się na mapach, które nie tylko ujmują prawa do określonych nieruchomości, ale przede wszystkim określają zasięgi tego prawa.
W związku z powyższym, w pracy cel utylitarny jest realizowany poprzez stworzenie etapów, faz i zadań szczegółowych (Schemat 1.) prowadzących do:
• wykorzystania dokumentacji opisowej oraz przetworzonej mapy byłego katastru austriackiego dla potrzeb ustalenia stanów prawnych nieruchomości,
• dochodzenia do stanu prawnego działek w procesie przejmowania ich na cele publiczne a zwłaszcza pod inwestycje liniowe: drogi i ulice, wały ochronne,
• ustalenia stanu prawnego działek ewidencyjnych przy modernizacji ewidencji gruntów i budynków,
• określenia zasięgu prawa własności w lasach i zadrzewieni ach oraz użytkach zielonych przy uzupełnianiu granic działek ewidencyjnych nieodfotografowanych na ortofotomapie cyfrowej,
• dochodzenia do stanu prawnego działek w procesie scalenia i wymiany gruntów.
9