3682544358

65

KR YTERIUM A DEK W A TNOSCI SR OD O WIS KO WEJ...

DERYWAT	PODSTAWA	TEMAT	FORMANT (znaczenie wg USJP)
defoliacja denitryfikacja dezaktywizacja	foliacja nitryfikacja aktywizacja	-foliacja -nitryfikacja -aktywizacja	de(z)- pierwszy człon wyrazów złożonycho-znaczający odwrotność, przeciwieństwo, pozbawienie. redukcję czegoś, co oznacza drugi człon złożenia
dysfotyczna (strefa) dystrofia	Jo tyczna trofia	-Jotyczna -trofia	dys- pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na odwrotność, rozłączenie, zaprzeczenie czegoś
epifauna epigeosfera	fauna geosfera	-fauna -geosfera	epi- pierwszy człon wyrazów złożonych mający znaczenie: zewnętrzny, poprzedzający coś, następujący po czymś, położony nad czymś
eurybiont euryhalinowy eurytermiczny	bionthalinowy- termiczny	-biont -kalinowy - termiczny	eury- pierwszy człon wyrazów złożonych mający znaczenie: szeroki, obszerny, rozległy, różnorodny
makmelement makroklimat	element klimat	-element -klimat	makro- pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na duże rozmiary lub dużą skalę tego, co jest nazywane drugim członem
mikroelement mikrofala mikroflora	element fala flora	-element -fala -flora	mikro- pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na bardzo małe rozmiary lub bardzo małą skalę tego, co jest nazywane drugim członem
neotropikalny	tropikalny	-tropikalny	neo- pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczający: nowy, taki, który się na nowo pojawił, został na nowo utworzony
rekultywacja (gruntów)	kultywacja	-kultywacja	re- pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczający powtórzenie czynności, wykonanie czegoś na nowo: znów. ponownie, powtórnie
stenobiont stenofagiczny	biont fagiczny	-biont -fagiczny	steno- pierwszy człon wyrazów złożonych mający znaczenie: wąski, jednorodny

Dla pierwszej grupy derywatów charakterystyczne jest to, że prefiksy, za pomocą których są tworzone, mają ustabilizowany i dość wąski zakres znaczeniowy, co czyni nowe konstrukcje, tworzone seryjnie, strukturalnie łatwymi do rozszyfrowania. Dotyczy to szczególnie prefiksów ściśle przynależących do dyskursu ekologicznego, które wskazują na pewne uporządkowanie opisywanego (nazywanego) świata: występujących w nim relacji przestrzennych (epi- oraz eury- i stena- jako wartości przeciwstawne), rozmiarów (mikro- i makro- jako wartości przeciwstawne) itp.

Wśród prefiksów mniej wyspecjalizowanych w obsługiwaniu jednego dyskursu (ekologicznego), używanych w języku ogólnym, można wyróżnić dwie grupy znaczeniowe: te, które wskazują na zaprzeczenie, brak, redukcję (a-, de-, dys-) oraz na odnowienie, powtórzenie, ponowne uzyskanie (neo-, re-). Oddaje to w najogólniejszym zarysie problematykę ochrony przyrody. Skupia się ona z jednej strony wokół zagrożeń środowiska naturalnego, a więc jego pomniejszania i gorszej kondycji, co można uprościć do strukturalnej parafrazy derywatów: coś (temat przynosi różne treści), co