3682544370

91

HISTORIA I WSPÓŁCZESNOŚĆ PRASY PORTUGALSKIEJ

0    dokładność, bezstronność i rzetelność w mediach, a także o ochronę bardziej wrażliwych odbiorców, takich jak dzieci".

Organizacją, która wspiera rząd w zakresie projektowania, realizacji

1    oceny polityki publicznej w mediach, jest Gabinctc para os Meios de Co-municaęao Social - Urząd ds. Mediów. Utworzony na mocy dekretu nr 34/97 z 31 stycznia 1997 roku, odpowiada przed Ministrem Prezydentury, który jest członkiem rządu właściwym dla mediów. Celem GMCS jest zagwarantowanie wolności wypowiedzi i innych praw podstawowych, a także pluralizmu i różnorodności. Zajmuje się wdrażaniem ustaw, pomaga w definiowaniu, realizacji i reprezentacji krajowej polityki zagranicznej dla sektora mediów, posiada uprawnienia wykonywania, inspekcji, certyfikacji i akredytacji. Jest organem publicznym posiadającym autonomię w zakresie zarządzania swoimi sprawami i majątkiem. Uczestniczy oraz nadzoruje prowadzenie działalności radiowo-telewizyjnej i publikacje periodyków, realizuje i koordynuje przyznawanie mediom państwowych dopłat. Bierze udział w promowaniu i wspieraniu inicjatyw dotyczących prac nad zagadnieniami łącznościowymi¹².

3. Geneza i rozwój portugalskiej prasy

Szczytowy okres humanizmu, który w Portugali przypada na lata 1525-1550, przyniósł rozwój nauczania, kontaktów zagranicznych oraz drukarstwa. Stało się to dzięki intensywnym kontaktom gospodarczym i religijnym z miastami włoskimi, z których przepływały nowe idee w dziedzinie kultury¹³. Pierwsza drukarnia w Portugalii powstała i działała w latach 1465-1472. Nieznane są jednak publikacje wydrukowane w tym okresie. W latach 1487-1495 w kilku miastach istniały drukarnie żydowskie, wydające książki religijne. (W roku 1487 żydowski drukarz Samuel Gacon wydaje Pięcioksiąg w języku hebrajskim, w roku 1497 ukazuje się pierwsza książka portugalska¹⁴). Podobno w 1448 powstała drukarnia z inicjatywy drukarzy niemieckich. Na początku XVI wieku wielu młodych ludzi udawało się do głównych ośrodków intelektualnych Europy, ich powrót miał bardzo duży wpływ na życic kulturalne kraju. XVI wiek przyniósł rozwój druku - do 1550 roku opublikowano około 1000 książek. Wydawano wiele tłumaczeń a prace wielu autorów portugalskich publikowane były za granicą. Do połowy XVI wieku książka manuskrypt dominowała nad książką drukowaną. Większość drukarni należała do Kościoła, Korony i Uniwersytetu i publikacje drukiem odbywały się na ich użytek¹⁵.

¹¹    Entidadc Rcguladora para a Comunicaaęo Social: www.erc.pt.

¹²    Dane za: www.ics.pt;http://www.cjc.nct/mcdia landscapc/articlc/portugal/.

¹³    A.H. dc O 1 i v c i ra Marqucs: Historia Portugalii, t. I, Warszawa 1987. s. 169-170.

¹⁴    Była to „Constituięócs quc fez o Scnhor Dom Diogo dc Sousa, Bispo do Porto" wydana w Porto u pierwszego znanego portugalskiego drukarza Rodrigo Alvarcsa.

^L> A.H. dc O 1 i v c i ra M a rq u cs: op. cit., t. l.s. 175.