3574672125

4.2. Rozwój zawodowy jako. _ 1 0 I

uczyciela, ponieważ ten zawód umożliwiał im realizację określonych

potrzeb. Marta za namową narzeczonego zrezygnowała z innych planów zawodowych i wybrała szkołę, ponieważ pragnęła dysponować większą ilością czasu, który mogłaby poświęcić rodzinie:

Marta: W pewnym momencie moje życie osobiste na to wpłynęło, bo w trakcie studiów — nauki polityczne, poszłam tam z założenia, że będę dziennikarzem. Nie było mowy, że będę nauczycielem. Ale ponieważ w okolicach pierwszego/ drugiego roku byłam poważnie zakochana i były propozycje, żeby wyjść za mąż, a na czwartym roku urodziła się moja starsza córka, to potem, że dziecko, że rodzina, że zawód nauczycielski jest prorodzinny. To są chyba najważniejsze sprawy, aczkolwiek nigdy nie chciałam być nauczycielem, nie myślałam o tym.

Piotr i Tomasz — obecnie nauczyciele wychowania fizycznego — przyznali, że zawód nauczyciela uznali za atrakcyjny, ponieważ przewidywali, że będą mogli realizować w szkole swoje sportowe pasje, a dodatkowo — podobnie jak Marta — uznali, że zawód jest „prorodzinny” i pozwoli im spędzać więcej czasu z rodziną. Do grupy nauczycieli, którzy wybrali zawód, pragnąc zrealizować pewne określone potrzeby, włączam też Hannę, chociaż jej potrzeba jawi się jako wyjątkowa. Sama określa ją jako wycofanie, „ucieczkę” przed stresem, jaki odczuła w związku z propozycją pracy na uczelni:

Hanna: Chyba się bałam, że nie sprostam temu wszystkiemu, że nie sprawdzę się jako naukowiec, że nie będę dość dobra, czy nie będę dość skutecznie rywalizowała z innymi, czy coś takiego. I to jest trochę takie wycofanie się przed czasem i ta szkoła to było..., ja jak szłam na studia, nie myślałam, że będę pracować w szkole, nie — to było po prostu najłatwiejsze wyjście.

Respondentka przyznała dalej, że jej późniejsza adaptacja zawodowa była procesem trudnym, wymagającym intensywnej pracy nad sobą. U pozostałych respondentów adaptacja przebiegała według różnych scenariuszy— od szybkiego, łatwego przystosowania, przez trudną adaptację. Co jednak interesujące, w tej grupie respondentów można zauważyć jakby „podzieloną”, niepełną identyfikację zawodową. Identyfikują się oni z realizowaną rolą zawodową, jednak nie chcą być utożsamiani z grupą zawodową nauczycieli, odcinają się od tej grupy. Przykłady wypowiedzi Marty, Aliny czy Iwony dotyczące niepełnej identyfikacji zawodowej przedstawiam dalej.

Ostatnią wyróżnioną podgrupą są ci respondenci, którzy w swoich relacjach podkreślają rolę przypadku, dzięki któremu podjęli pracę nauczyciela. Bogdan zaczął pracować w szkole, ponieważ w okresie gdy koń-