3685105516

Postacie oraz sposoby dostawy energii finalnej są różne, w zależności od nośnika energii. Energia elektryczna, gaz oraz ciepło są dostarczane za pomocą sieci energetycznych i często określane mianem „sieciowych nośników energii”. Bezpieczeństwo stałego zasilania odbiorców w energię w dużej mierze zależy od sprawności technicznej sieci przesyłowej, jej niezawodności i wydolności.

Bezpieczeństwo dostaw energii sieciowej wymaganego rodzaju i jakości w dużej mierze zależy od prawidłowego funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, na który mają wpływ: poziom rezerw mocy, stan sieci przesyłowej, koncentracja mocy i struktura paliw, niezawodność pracy centrum dyspozytorskiego, dostępność pomocy zagranicznej oraz możliwości odbudowy systemu.¹³

Energia stanowi podstawę rozwoju gospodarczego i społecznego współczesnych gospodarek, jest ona nieodzowna do funkcjonowania społeczeństwa, a sposoby jej wykorzystywania wpływają na wszystkie aspekty życia społecznego.¹⁴ Wszechstronne wykorzystanie energii przyczyniło się do podniesienia poziomu życia człowieka, a tym samym miało wpływ na jego długość¹⁵. Truizmem byłoby w tym miejscu przypominać, że sama energia to produkt, bez którego niemożliwy jest postęp cywilizacyjny¹⁶. Problem polega na tym, że energię należy użytkować racjonalnie (tj. oszczędzać), z drugiej zaś strony poziom jej zużycia jest traktowany jako miara rozwoju cywilizacyjnego i gospodarczego.¹⁷ Energia postrzegana jest przez rządy państw jako dobro strategiczne, co przyczyniło się do wyróżnienia gospodarki energetycznej jako odrębnej dziedziny działalności gospodarczej.¹⁸ Termin gospodarka energetyczna używany bywa w stosunku do pojedynczych nośników i rodzajów energii oraz może służyć jako określenie wszystkich rodzajów paliw i energii. W drugim przypadku właściwsze wydaje się używanie terminu

¹³    M. Duda: Liberalizacja rynku a bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej, Przegląd Energetyczny nr 4/2003; Wzmocnienie nadzoru właścicielskiego, Przegląd Energetyczny nr 2/2002.

¹⁴    W związku z rosnącym uzależnieniem ludzkiej działalności od nieprzerwanego zasilania energią elektry czną stawiane jest pytanie: Czy energia elektryczna jest towarem podlegającym prawom rynku, czy też świadczeniem mającym charakter służby publicznej? zob. [w:] Ekologiczne aspekty wytwarzania energii elektrycznej. Przegląd Energetyczny nr 1/2002.

¹⁵    A .Strupczewski : Analiza korzyści i zagrożeń związanych z różnymi źródłami energii elektrycznej. Polskie Towarzystwo Nukleoniczne. Raport PTN-3/1999, Warszawa 1999r„ s. 16-19.

¹⁶    Energia jest towarem, Rzeczpospolita, dodatek Elektroenergetyka z dnia 15 września 1998.

¹⁷    S. Filipiak: Energia elektryczna - jak ją promować?, Rzeczpospolita, dodatek reklamowy' Elektroenergetyka z 18 kwietnia 1996r.

¹⁸    Energetyka zajmuje w Polsce miejsce szczególne, ponieważ stanowi o bezpieczeństwie narodowym, a jej współpraca z innymi działami gospodarki ma znaczący wpływ na efektywność gospodarowania, tak w skali sektora, jak i całej gospodarki. Stała się przedmiotem badań nauk technicznych, ekonomicznych, społecznych, przyrodniczych. Cz. Mejro definiuje gospodarkę energetyczną jako ..dział nauki o układach, zajmujących się problemami racjonalnego pozyskiwania, przetwarzania, przesyłania i użytkowania energii oraz planowania przyszłego na nią zapotrzebowania”. Por. Cz. Mejro: Podstawy gospodarki energetycznej, Wyd. Naukowo-Techniczne Warszawa 1980. s. 16.