369584692

Bernard Wiśniewski

Wstęp

Duża konkurencja na rynku żeglugowym powoduje, że armatorzy podejmują się przewozu ładunków na trasach trudnych pod względem nawigacyjnym i pogodowym. Przykładem jest żegluga statków do portu Svea w fiordzie Van Mijenljorden (Spitsbergen). W maju 2001 roku Polska Żegluga Morska wygrała przetarg na wywóz miliona ton węgla z portu Svea leżącego w fiordzie Van Mijenfjorden na Spitsbergenie. Kompania JEBSEN (Norwegia) zatrudniła dwa polskie duże statki masowe „Solidarność” i „Armię Krajową” w okresie lipiec -listopad 2001 roku na żeglugę pomiędzy Spitsbergenem (Svea) a portami europejskimi i ten kontrakt powtarzany jest corocznie.

Pierwszy rejs eksploatacyjny zlecono m/v „Solidarność” umiejętnie wykorzystując nazwę statku do prezentacji dobrej współpracy gospodarczej pomiędzy Norwegią i Polską. Pierwszy raz tak duży statek wpłynął do fiordu (L = 228,5 m, T_z = 12,83 m, B = 32,23 m, 71 000 DWT). Przyczyną otwarcia żeglugi w Mijenfjorden jest fakt bardzo intensywnej eksploatacji pokładów węgla kamiennego z kopalni węgla umiejscowionej kilka kilometrów za osadą Sveagruva. W pracy dokonano analizy ograniczeń żeglugi do portu Svea ze względu na warunki nawigacyjne i pogodowe.

1. Ograniczenia i zalecenia nawigacyjne

Van Mijenljord jest położony na zachodnim wybrzeżu Svalbardu powyżej fiordu Homsund. Wejście do fiordu z zatoki Bellsund zamyka wyspa Akseloya (rys.l, fot.l). Port Svea i keja Kapp Amsterdam oddalona jest od wejścia fiordu 27,5 Mm.

Z warunków nawigacyjnych najtrudniejsze są:

-    podejście z zatoki Bellsund do cieśniny Akselsundet łączącej zatokę z fiordem Van Mijenfjorden i przejście tej cieśniny;

-    podejście do kei Kapp Amsterdam, przy silnych wiatrach cumowanie przy kei i wykonanie cyrkulacji przy cumowaniu lub odcumowywaniu (fot. 2).

Praktykowane jest podejście do Svalbardu kursem północnym do 77°N/010°E i stąd kursem 054° na zatokę Bellsund (akwen z pojedynczymi growlerami). W czasie rejsu zanotowano skok temperatury z 8,1°C do 3,5°C przy przekraczaniu prądu zachodniospitsbergeńskiego (9.07.2001 r.).

Oznakowanie nawigacyjne na zatoce Bellsund jest ubogie (LtH Akseloya na północnym krańcu wyspy). Wejście do fiordu przez cieśninę Akselsundet o szerokości 700 m po izobacie 20 m stwarza ograniczenie dla manewru dużych statków.

386