Uzupełnieniem części mówiącej o komputerze - jednostce centralnej - jest rozdział trzeci, w którym przedstawione są podstawowe urządzenia zewnętrzne. Wyróżniono te, które służą do wprowadzania i wyprowadzania informacji. Poza typowymi urządzeniami wskazano na nowe, atrakcyjne i użyteczne funkcje, jakie pełnią współczesne urządzenia, np. druk przestrzenny czy sterowanie pracą maszyny za pośrednictwem emocji.
Rozdział czwarty książki dotyczy problematyki współpracy komputerów, ich wzajemnych połączeń - różnej skali sieci komputerowych. Praca w sieci komputerowej, jej funkcje, możliwości zdalnej pracy zwracają uwagę na jeden z najpoważniejszych współczesnych problemów technologii informacyjnych - bezpieczeństwo teleinformatyczne.
Doświadczenia dowiodły, już kilkadziesiąt lat temu, że celowa jest konstrukcja dedykowanych programów, które wspomagają komunikację człowieka z maszyną - są to systemy operacyjne, a także programy uzupełniające funkcje systemów operacyjnych (programy „narzędziowe"). Odrębną kategorię programów stanowią programy użytkowe, produkcyjne. Najpowszechniejszymi są standardy, np. pakiety biurowe, jak MS Office. W szczególnych przypadkach, gdy brak jest standardów/gotowych rozwiązań, konieczne jest pisanie, według ściśle sprecyzowanego zamówienia, programów własnych. Najczęściej są one pisane od początku -zgodnie z życzeniami zleceniodawcy.
Ilustracją najczęstszych zastosowań maszyn są przedstawione opisy zasad konstrukcji baz danych oraz bardziej złożonych systemów (dużych programów), które wspomagają funkcjonowanie przedsiębiorstw, w tym przedsięwzięć mających na celu troskę o klientów - CRM, czy usprawnienie funkcjonowania instytucji - ERP, MRP.
Tematyka związana z szeroko pojętym oprogramowaniem stanowi przedmiot piątego rozdziału książki. Jego uzupełnieniem jest prezentacja przykładowych nowoczesnych, przyszłościowych zastosowań maszyn. Ma to na celu, wspomnianą wcześniej, inspirację czytelników do innych, być może śmielszych zastosowań ogromnego potencjału komputerów i połączonych z nimi urządzeń.
INFORMATYKA DLA HUMANISTÓW 19