WIADOMOŚCI 2005,59.1-2
chemiczne PL ISSN 0043-5104
A. Kołodziejczyk, Naturalne Związki Organiczne, PWN, Warszawa 2003. ISBN 83-01-14032-1
W liczącym 601 stron podręczniku Naturalne Związki Organiczne, omówiono nazewnictwo, budowę, otrzymywanie, właściwości chemiczne, fizyczne i farmakologiczne oraz znaczenie biologiczne ważnych naturalnych związków organiczn>ch. takich jak: aminokwas), pept>d>. białka, cukn. lipid), alkaloidy, steroidy, tereny, terpenoidy i feromony. Prawdopodobnie, wielu cz>telników uzna podręcznik za niekompletny, gdyż brakuje w nim niektórych bardzo ważnych naturalnych związków organicznych, w tym kwasów' nukleinowych. Nie ma też wstępu, w którym Autor uzasadniłby rezygnację z opisu tych związków naturalnych.
Pomimo powyższej uwfagi książka jest nowoczesnym i bardzo dobrze napisanym podręcznikiem, w którym przedstawiono nie tylko podstawowe wiadomości o wyżej wy mienionych grupach związków organicznych, ale i związane z nimi najnowsze osiągnięcia naukowe. Przedstawiono tez współczesne metody badawcze związków' naturalnych i omów iono problemy związane z produkcją niektórych z nich.
Tym co wyróżnia podręcznik Kołodziejczyka jest duża dawka informacji o zabarwieniu humanistycznym. Autor omówił wpływ związków naturalnych na rozwój cywilizacyjny i przedstawił własne przemyślenia dotyczące aktualnych problemów ekologiczny cli, ekonomicznych i etycznych związanych z wykorzystaniem produktów naturalnych przez człowieka. W podręczniku, humanistyczne akcenty zostały potraktowane marginalnie, o czym świadczy użycie mniejszej czcionki do ich wydrukowania. My ślę jednak że w ielu czytelników przeczyta te fragmenty podręcznika z należnym im zainteresowaniem i rozwagą. Obecnie coraz trudniej znaleźć wyraźne granice pomiędzy naukami ścisłymi, przyrodniczymi i humanistycznymi. Ale czy w'arto szukać takich granic? Przecież wiele ważnych problemów chemicznych i biologicznych jest nierozerwalnie związanych z problemami etycznymi, prawnymi, ekonomicznymi i uwarunkowaniami geohistorycznymi. Nie powinno się tego przemilczać w podręcznikach akadcm i c-
Książka jest napisana językiem przystępnym i zrozumiałym dla niefachowców. Jej mocną stroną jest też duża ilość dobrze dobranych ciekawostek. Czynią one podręcznik atrakcyjnym dziełem popularno-naukowym, który się łatwo czyta. Myślę, że niejeden czytelnik znajdzie W' podręczniku nieznane mu, a nawet zaskakujące informacje. Znajdujące się w podręczniku ciekawostki i humanistyczne przemyślenia Autora pozwolą uwierzyć uczniom i studentom, że chemia nie tylko jest jedną z nauk ścisłych, ale jest integralną częścią wiedzy, której znajomość jest niezbędna dla zrozumienia otaczającej nas rzeczywisto-
Książkę Prof. Aleksandra Kołodziejczyka Naturalne Związki Organiczne gorąco polecam studentom kierunków' chemicznych, przyrodniczych i medycznych a także uczniom szkół średnich zaintereso-