całkowicie węgiel i jego pochodne. Produkcja oparta o węgiel jest bardziej uciążliwa dla środowiska i wysoce energochłonna.
Produkty przemysłu chemii organicznej można podzielić na cztery grupy:
- podstawowe węglowodory stanowiące surowce dla chemii organicznej: etylen, propylen, butylen, butadien, benzen, toluen, ksyleny, acetylen, metan
- baza surowcowa do dalszego przetwarzania w ilości ok.50: alkohole, aldehydy, ketony, kwasy, nitryle, aminy, chlorki
- półprodukty /monomery w ilości ok. 500: rozpuszczalniki, detergenty, tworzywa sztuczne, barwniki, baza dla farmacji
- chemikalia organiczne głęboko przetworzone (ang. organie fine Chemicals) /polimery w ilości ok. 70 000: żywice, polietyleny, polipropyleny, polistyreny, poliuretany, PCW, plastyfikatory, polimery akrylowe, włókna akrylowe, polimetakrylany metylu, polikaprolaktam, włókna poliestrowe, poliizobutany, kauczuki.
W dokumentach referencyjnych BAT dla przemysłu chemicznego organicznego wydzielono trzy sektory: wielkotonażowe związki organiczne, polimery i chemikalia organiczne głęboko przetworzone. W dyrektywie IPPC nr 96/61/EC nie występuje określenie „wielkotonażowe związki organiczne”, w dokumentach referencyjnych przyjęto, że są to instalacje 100 tys.t/r i większe. W Europie kryterium to spełnia około 90 produktów organicznych
W Polsce tylko 9 produktów LVOC spełnia to kryterium: etylen, propylen, benzen, toluen, etylobenzen, styren, metanol, alkohole oxo i chlorek winylu.
Polski przemysł podstawowych syntez organicznych opiera swoją produkcję na surowcach wydzielanych lub wytwarzanych w procesach przeróbki ropy naftowej i gazu ziemnego. Petrochemiczna baza surowcowa to węglowodory i wytwarzany z nich gaz syntezowy.
Ok. 10% przerabianej ropy odbiera się w polskim przemyśle w postaci półproduktów do syntez chemicznych, w skali światowej tylko 5-6%. Stanowi to ok. 1,8 min t/r surowców-półproduktów do syntez.
Rozwój przemysłu syntez organicznych w Polsce zależy od dostępności ropy naftowej i gazu ziemnego, wielkości nakładów, jakie przeznacza się na prace badawczo-wdrożeniowe, na modernizacje technologiczno-energetyczne w zakładach produkcyjnych, a także na cele inwestycyjne -budowę nowych instalacji. Potencjał produkcyjny w znacznym stopniu uległ dekapitalizacji technicznej, zestarzały się stosowane technologie, nie odpowiadają wymogom wysokiej efektywności, malej energochłonności. W wielu zakładach podjęto już niezbędne modernizacje inwestycji.
Na rysunku 1 pokazano główne przepływy produktów w przemyśle chemii organicznej, w tabeli 1 podstawowe produkty w polskim przemyśle chemii organicznej, a w tabeli 2 polskich producentów LYOC.
9