Wstęp
Definiowanie i pojmowanie bezpieczeństwa wywoływało i nadal wywołuje wiele dyskusji zarówno co do samego znaczenia, jak i podziału na poszczególne kategorie. Postrzeganie bezpieczeństwa miało inny zakres w okresie „zimnej wojny”, natomiast zupełnie inny po jej zakończeniu, kiedy to znaczenia nabrało nie tylko bezpieczeństwo polityczne i militarne, ale także społeczne, kulturowe, ekonomiczne, gospodarcze, czy też wreszcie ekologiczne, jako wyraz troski o stan środowiska naturalnego, tak ważnego dla człowieka. Takie podejście do zagadnień bezpieczeństwa pokazuje, jak wielopłaszczyznowy charakter posiada ta sfera naszego życia i jak ogromne znaczenie ma dla naszej egzystencji.
Bezpieczeństwo ekologiczne, zwane inaczej bezpieczeństwem środowiskowym, stanowi nowy znaczący wymiar bezpieczeństwa międzynarodowego i wewnętrznego. Oznacza to, że jest ono nie tylko wartością motywującą działania na forum stosunków wewnętrznych i zewnętrznych państwa, lecz także dynamicznym procesem podlegającym ewolucji w skali masowej i wymiarze rzeczowym. Jest to istotne tym bardziej, że wraz z coraz większym zdynamizowaniem stosunków społecznych zmienia się treść pojęcia bezpieczeństwa, jego zakres przestrzenny i przedmiotowy, charakter zagrożeń, a także koncepcja i działalność podejmowana dla jego zapewnienia1.
Nadrzędnym celem działań państwa w obszarze bezpieczeństwa ekologicznego jest zapewnienie obywatelom warunków do lepszego życia w zdrowym środowisku poprzez ochronę przyrody, w tym stymulowanie procesów zrównoważonego rozwoju.
Osiągnięcie tego uzależnione jest w szczególności od pełnego wdrożenia standardów europejskich w sferze polityki ekologicznej, a zwłaszcza w odniesieniu do kompletności i stabilności regulacji prawnych, spójności i efektów działań w zakresie monitoringu i kontroli, zakresu i efektów działań edukacyjnych oraz opracowywania i realizowania przez grupy i organizacje pozarządowe projektów na rzecz ochrony środowiska.
Tworzone i doskonalone są systemy bezpieczeństwa ekologicznego służące ochronie ludności zarówno na poziomie lokalnym, krajowym jak i międzynarodowym. Zadaniami, które się przed nimi stawia są w głównej mierze związane z przeciwdziałaniem
5
S. Sladkowski, Bezpieczeństwo ekologiczne Rzeczpospolitej Polskiej, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2004, s. 3.