kupującym a Anną D. (małżonką właściciela nieruchomości). Anna D. nie wyraziła chęci podpisania umowy pośrednictwa, zasłaniając się faktem, że sprzedawana nieruchomość jest majątkiem osobistym jej małżonka. Równocześnie zapewniła pośrednika Jana K., że otrzyma należne mu wynagrodzenie. Pośrednik samodzielnie zebrał wszystkie dokumenty niezbędne do zawarcia umowy przeniesienia własności, a następnie umówił Stanisława D. z kupującym w kancelarii notarialnej. Po podpisaniu umowy sprzedaży pośrednik wręczył fakturę Stanisławowi D. Stanisław D. przeczytał fakturę, sięgnął do portfela, w którym był plik banknotów, a następnie przypomniał sobie, że w dniu dzisiejszym dokonuje zakupu innej nieruchomości i posiadane środki będą niezbędne na pokrycie kosztów związanych z planowanym zakupem. Przeprosił pośrednika, że w chwili obecnej nie może uiścić prowizji. Jednocześnie obiecał, że ureguluje zapłatę w biurze pośrednictwa w dniu następnym o godz. 9.00. To był ostatni kontakt pośrednika Jana K. ze Stanisławem D. Stanisław D. nie odpowiadał na kierowaną do niego korespondencję. Zdesperowany pośrednik wysłał Stanisławowi D. fakturę z wezwaniem do zapłaty. Odpowiedź była natychmiastowa. Stanisław D. złożył skargę na pośrednika. W uzasadnieniu stwierdził, że w jego przypadku nie było umowy pośrednictwa, a więc nie było podstawy do żądania wynagrodzenia. Stanisław D. złożył doniesienie do prokuratury o chęci wyłudzenia przez pośrednika nienależnego wynagrodzenia.
Komisja Odpowiedzialności Zawodowej uznała, że pośrednik X naruszył ustawowe obowiązki określone w art. 181 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami poprzez wykonywanie czynności pośrednictwa bez uprzedniego zawarcia w formie pisemnej umowy pośrednictwa (art. 180 ust. 3 ww. ustawy).
Wnioski: Pracując bez umowy pośrednictwa, pośrednik w obrocie nieruchomościami może nie tylko nie uzyskać należnego wynagrodzenia, ale jeszcze być ukarany z tytułu odpowiedzialności zawodowej.
Zawarcie umowy pośrednictwa przez przedsiębiorcę lub jego pełnomocnika
W 2003 roku z wnioskiem o wszczęcie postępowania wyjaśniającego wobec pośrednika w obrocie nieruchomościami Piotra S. zwrócił się Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej. Wnioskodawca wskazał, że w trakcie przeprowadzonej kontroli w biurach nieruchomości, mających swoją siedzibę w miejscowości X, stwierdzono, że w biurze nieruchomości „DOM” s. c. licencję zawodową pośrednika w obrocie nieruchomościami posiada Piotr S. Poza Piotrem S. umowy pośrednictwa zawierały osoby nie posiadające licencji zawodowej pośrednika w obrocie nieruchomościami, tj.: dwaj wspólnicy, trzech pracowników.
W trakcie przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego, po zapoznaniu się z aktami sprawy, wyjaśnieniami złożonymi przez pośrednika Piotra S. Komisja Odpowiedzialności Zawodowej ustaliła, że działalność gospodarczą pośrednik Piotr S. prowadzi w ramach spółki cywilnej „DOM”, której głównym celem jest świadczenie usług w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Wspólnicy spółki cywilnej „DOM” (w tym Piotr S.) udzielili z zachowaniem formy pisemnej swoim pracownikom pełnomocnictw do reprezentowania firmy i podpisywania umów pośrednictwa w imieniu ich spółki. Z wyjaśnień pośrednika wynika, że pełnomocnicy bez jego zgody nie mogli dokonywać w treści podpisywanych umów pośrednictwa zmian oraz, że ich wykonywanie należało do zakresu jego kompetencji.
W świetle powyższego po analizie stosownych uregulowań prawnych Komisja Odpowiedzialności Zawodowej uznała, że pośrednik Piotr S. nie naruszył swym
7/28