w przeszłości zmienność otoczenia stwarza przedsiębiorstwom duże szanse, jeśli potrafią one uwzględniać w swoich działaniach zmiany szybciej niż konkurenci. W literaturze można spotkać pogląd, że w współczesnej gospodarce istnieją tylko dwa rodzaje firm: szybkie i martwe1.
Zgodnie z postulowanym w pracy Kotlera i Caslione2 3 nowym paradygmatem zarządzania („chaotyka”) chaotyczne i nieprzewidywalne warunki działania firm, staną się w nadchodzących latach zjawiskiem typowym, co wymagać będzie od przedsiębiorców odpowiedniego planu działania. Aby go ułatwić i usprawnić trzeba wziąć pod uwagę występujące na coraz szerszą skalę zjawisko konwergencji.
Konwergencja - przegląd definicji oraz obszary występowania zjawiska.
Konwergencja to pojęcie wywodzące się pierwotnie z biologii, oznaczające kształtowanie się w rozwoju ewolucyjnym podobnych cech budowy, funkcji, pokroju u organizmów nie spokrewnionych ze sobą (z różnych grup systematycznych), a żyjących w takich samych (lub zbliżonych) warunkach. Efektem tego procesu jest stopniowe zanikanie różnic pomiędzy początkowo odmiennymi biologicznie organizmami. Zbieżność ta wynika z umiejętności przystosowania się do życia w podobnym środowisku, nie zaś z ukształtowania genetycznego. Na przykład skrzydła rozwinęły się nie tylko u ptaków, lecz także u ssaków (nietoperze), gadów (gady latające - pterozaury) i u owadów” .
W naukach o zarządzaniu pojęcie konwergencji, czyli zacierania różnic między kulturami, wykorzystuje się do opisu procesu upodabniania się kultur w skali całego globu. Konwergencją w socjologii definiuje się jako ewolucję polegającą na stopniowym upodabnianiu się wzorów rozwoju społeczno-gospodarczego4 5. Proces ten zachodzi pod wpływem globalizacji rynkowej, która przejawia się w całkowitym eliminowaniu lub pomniejszaniu narodowych odmienności i przenoszeniu identycznych lub podobnych rozwiązań instytucjonalnych. Zwolenników globalizacji łączy przekonanie, że żywotność takich czynników jak: kultura, historia czy polityka będzie słaba wobec logiki samoregulującego się rynku. Określenie to najczęściej pojawia się jednak w publikacjach z zakresu technologii (o czym dalej) oraz w terminologii
2
Shapiro, C., Varian, H. (1999) Information Rules, Boston, MA: Harvard Business School Press, [za:] Firma w otoczeniu globalnym, praca zb. pod kier J.Bogdanienki (2006), Toruń, Dom Organizatora.
Kotler P., Caslione J. A. (2009) Chaos: zarządzanie i marketing w erze turbulencji, MT Biznes, Warszawa.
Villee, C.A. (1976) Biologia , Warszawa, PWRiL, s. 957.
Morawski W. (2001) Socjologia ekonomiczna. Warszawa, PWN, s. 319-320.
Ibidem, s. 323.