AS
A
kolejnych przybliżeń szukamy kąta fi, nachylenia płaszczyzny budowli w płaszczyźnie poziomej obliczamy ze wzoru:
Rysunek 5 przedstawia schemat konstrukcyjny głowicy statywu teodolitu do pomiarów odkształceń budowli powyższą metodą. Wylot osi pionowych obrotu instrumentu w spodarce zaopatrzony jest w (zderzak (1) dla drąga mierniczego 2 — mierzącego wysokość ustawienia teodo-
Rys. 4
Pomiary zmian nachylenia budowli w płaszczyźnie pionowej można wykonywać na podstawie rysunku 6 lub rysunku 7.
Z rysunku 6 otrzymujemy:
A p = p — Po (X • tg af + (fl *” *)2 —
skąd
2 • 2 a sin a
X* — (2 u cos2a) • X + (a2 - &2) cos2a = 0 X = a cos2 a + cos a ] b~ —
X • tg a
Sin /?0 =
Xo•tgVo
>dzie
b — jest ito odległość sygnału od pobliskiego punktu stałego,
a — jest to odległość stanowiska teodolitu od sygnału kreskowo-lustrzanego, mierzona bezpośrednio taśmą,
a — jest to kąt poziomy mierzony teodolitem po wycelowaniu ma obraz w zwierciadle środka obiektywu lunety po odkształceniu, zaś
«0 — ito samo przed odkształceniem.
W wypadku, gdy sygnał lusterkowy jest niedostępny dla >ezpośredntiego pomiaru taśmą odległości „a”, wówczas nierzymy dwa kąty poziome aj i a* na dwa pobliskie >unkty stałe według rysunku 7.
Z rysunku 7 otrzymujemy:
Xf+Yl=b\ (1)
Al + Y\ = b\ (2)
Yj • ctg ax + Yj • ctg a2 + Xx = A'2 (3)
(X/-®)* + (Y, - Yf = B2 (4)
Równania powyższe są to 4 równania z czterema nieświadomymi: X, X2 Y» i Y2, po obliczeniu których metodą
... a
Rys. 5
litu. Płyta sprzęgająca 3 śruby nastawnicze spodarki ze statywem, posiada szeroki otwór dla przejścia drąga mierniczego 2 i jest wkręcona w otwór górnej ruchomej płyty 4, głowicy 5, statywu o konstrukcji podobnej do głowicy statywu przyrządu bazowego. Duża średnica otworu głowicy statywu umożliwia przesuwanie instrumentu w płaszczyźnie poziomej w granicach 0 -i- 6 cm we wszystkich kierunkach, podczas celowania na obraz obiektywu lunety w zwierciadle. Pokrętka 6 kremaliery d śruba zaciskowa 7 służą do podnoszenia i opuszczania teodolitu i unieruchamiania 'ruchu pionowego przy poszukiwaniu obrazu środka obiektywu w lunecie, odbitego w zwierciadle (rys. 8).
Do unieruchamiania przesunięć poziomych teodolitu służy śruba zaciskowa 8.
Powyższa konstrukcja statywu daje się zastosować do teodolitów typu Gerlacha. Natomiast przy użyciu innych teodolitów konieczna może być przebudowa płytki sprzęgającej ze spodarką teodolitu ze statywem i przykręcenie do spodarki zderzaka dla drąga mierniczego.
Rys. 8
439