4597124852

fetyczny jest również wiersz o wyborze Polaka papieża - Modlitwa o szczęśliwy wybór Papieża. Nagle okazało się, że Oda do radości będzie naszym „drugim hymnem”.

Bardzo interesujące jest życie codzienne Gałczyńskiego, jego „gospodarstwo” życiowe i poetyckie. Jak wyglądał dzień państwa Gałczyńskich?

- Dom byl dla niego najważniejszy. Pracował, kiedy cały dom jeszcze spal, żeby potem mieć czas dla rodziny i przyjaciół. Rodzice przed południem wychodzili do miasta, załatwiali swoje sprawy, chodzili po wydawnictwach i redakcjach. Obiad jedliśmy wspólnie w kuchni, kiedy w racałam ze szkoły, i to było nasze pierwsze spotkanie po śniadaniu. Potem czytaliśmy wiersze, które napisał rano, albo którąś z jego ulubionych książek, często sięgał po Kochanowskiego, Krasickiego, Horacego. W naszej bibliotece zachowało się wiele tomów z dedykacjami od kolegów, ale też z notatkami ojca na marginesach, ojciec notował numery telefonów, pomysły od czytelników.

Były rozmowy z przyjaciółmi, których miał bardzo wielu. Dom otwarty, pełen muzyki, pełen ludzi. Ojciec nie lubił kawiarni, nie lubił knajp. Najlepiej czul się u siebie w domu i wszystkich zapraszał na wyśmienitą herbatę mojej mamy. Po Zjeździe Pisarzy w' 1950 roku zrobiło się nagle dosyć pusto. W naszym kręgu pozostali tylko przyjaciele z lat Kwadry-gi: Dziadzia Saliński, Rysiek Dobrowolski, Marian To-porowski, Władysław Bieńkowski, Aleksander Maliszewski. To byli ci ludzie, którzy nawet na moment nie zawiedli.

Często chodziliśmy do teatru. Ojca fascynowała magia teatru jako magia zespołowej pracy. Sam pracował jako pojedynczy człowiek, a to, że z dyskusji najpierw, z kłótni rodziło się jakieś spójne, nieraz niezwykłe dzieło, było to dla niego zawsze jakąś ogromną tajemnicą. W piątki rodzice bywali w filharmonii. I były w końcu wyjścia do przyjaciół. Do Karoliny i Stefanii Belinówny, do Julii Hartwig i Artura Międzyrzeckiego, do Mariana Toporowskiego. Gośćmi u nas byli oczywiście Salińscy, Słobodniko-

wie, a w okresie wigilijnym, samotny Adam Mau-zberger. Częstym gościem był też Andrzej Stawar. Dziwadło. Bardzo mądry człowiek, człowiek, który wtedy byl pozbawiony właściwie możliwości jakiegokolwiek zarobkowania. To tragiczna postać. Bowiem wtedy nawet jego przekłady Szołochowa nie mogły się ukazywać pod jego własnym nazwiskiem. On dziwaczał coraz bardziej, zamykał się w sobie, miał wrażenie, że jest cały czas obserwowany. Starał się uciekać przed tymi swoimi prześladowcami. Wreszcie wyjechał do Francji. Tam zaopiekował się nim Jerzy Giedroyc i tam umarł. Ale historia nie znosi takich zakończeń, bowiem trumna wróciła rzekomo z ciałem Andrzeja Stawara, wróciła do Polski i został, jako wielki marksistowki krytyk, pochowany z całym ceremoniałem w Alei Zasłużonych na wojskowych Powązkach. Tyle, że do Polski wróciła pusta trumna. Grób Andrzeja Stawara jest pod Paryżem. Prawie natychmiast po tym pogrzebie ukazały się jego dzieła wydane przez „Kulturę” paryską. Zaczął się zupełnie obłąkany skandal, ale jakoś antypogrzebu nikt nie urządził. Nikt tej pustej trumny nie wykopał z tej Alei Zasłużonych. I teraz ilekroć jeżdżę na Zaduszki na ten właśnie cmentarz, gdzie mam swoje groby, to zawsze idę na pusty zupełnie i ciemny grób, symboliczny grób Andrzeja Stawara i tam zapalam parę świeczek.