120 S. CLADOS, M. MACIEJEWSKI
23. RÓŻNE ZASTOSOWANIA SUPERABSORBENTÓW HYDROŻELOWYCH
Sztuczny śnieg na narciarskie trasy zjazdowe produkowany jest przez zmieszanie wody, naturalnego śniegu lub drobno zmielonego lodu z akrylowym superabsorbentem polimerowym. Mieszanina jest napowietrzana przed zamrożeniem w armatkach pneumatycznych [134-136]. Zawartość hydrożelu w mieszaninie powinna wynosić ok. 5%. Miękki śnieg otrzymuje się przez użycie żelu słabo usieciowanego, twardy natomiast z udziałem żelu bardziej usieciowane-go. Dodatek surfaktantu poprawia jakość śniegu.
Torebki z płótna wypełnione hydrożelem służą do usuwania wody z pojemników zawierających oleje lub paliwa węglowodorowe. Żele takie wytrzymują ok. 20 cykli [137] sorpcji i desorpcji. Hydrożele akrylowe, otoczone parafiną, wprowadzane są w formie drobnych cząstek do płuczek wiertniczych [138]. W warunkach panujących przy samym wiertle wosk ulega stopieniu, a żel przyklejony do ścian odwiertu zapobiega przedostawaniu się cieczy z płuczki do przewiercanego złoża (zmniejszenie filtracji).
Hydrożele wprowadzane na sucho do szczelin skał mogą je po nawilżeniu rozsadzać [138]. Metoda ta jest alternatywna wobec stosowania materiałów wybuchowych lub innych sposobów kruszenia.
Usieciowany kopolimer AA i AAm jest także efektywnym zagęszczaczem ścieków [139].
Superabsorbenty żelowe można stosować do osuszania urządzeń chłodniczych [140]. Hydrożele przewidziane jako tamy przeciwpożarowe s>ą wypełnione częściowo tlenkami nieorganicznymi (TiOz, A120,, kaolin itp.), [141].
Gąbki poliuretanowe można uczynić bardziej retencyjnymi dla wody przez dodanie do mieszanki wyjściowej przed spienieniem 5 10% suchego hydrożelu
Pochłaniające wodę materiały włókniste formuje się przez /.dyspergowanie włókniny i żelu w wodzie, a następnie wprowadzenie do układu nadmiaru acetonu, w którym żel nie pęcznieje. Po odfiltrowaniu cieczy otrzymuje się włókniny dobrze pochłaniające wodę [143].
Propozycji stosowania superabsorbentów hydrożelowych jest bez porównania więcej i są one przedmiotem stale rosnącej liczby patentów. Wybrano tutaj tylko niektóre typowe przykłady. Oddzielna literatura istnieje na temat sposobów charakteryzacji superabsorbentów polimerowych [122, 144],
UŻYWANE AKRONIMY
SAP |
— supcrabsorbcnt polimerowy, |
AA |
— kwas akrylowy, |
AAm |
— akryloamid. |
NMBA |
— F^N-metyieno-bis-akryloamid, |
HLB |
— równowaga hydrofilowo-lipofilowa. |