4962384034

BIBLIOTEKI W WIELKIEJ BRYTANII 203

a w związku z tym i zapotrzebowanie na książkę było niewielkie.

2.    Około połowy XIX w. i w latach następnych zaczęły ukazywać się początkowo rzadko, następnie coraz częściej wzmianki o współpracy bibliotek. L. Newcombe przytacza wypowiedzi A. Pa-nizziego i wzmiankuje o artykułach E. A. Bonda (r. 1886), S. Webba (r. 1902), J. McKillopa, S. Kirbyego, A. J. Philipa, S. A. Pitta, A. W. Pollarda i in.¹¹ na temat „library co-operation”. Zagadnienie powoli dojrzewało, świadomość konieczności współpracy zataczała z wolna coraz szersze kręgi, ale do realizacji systematycznej współpracy — mimo szeregu słusznych wypowiedzi i wskazań ze strony wspomnianych autorów — prowadziła jeszcze daleka droga.

3.    Czasy tuż przed I wojną światową aż do 1928 r. stanowiły okres przygotowawczy do zorganizowania konkretnej współpracy bibliotek. Wówczas też doszło do pierwszych realnych poczynań w tym zakresie, chociaż na małą jeszcze skalę.

W okresie tym należy zanotować kilka wydarzeń, które miały doniosłe znaczenie dla przyszłego rozwoju współpracy. W 1913 r. założona została Fundacja Camegiego (Camegie United Kingdom Trust). CUKT stał się protektorem powszechnego bibliotekarstwa publicznego i przyczynił się wydatnie do jego rozwoju. Był też finansowym i moralnym motorem postępu w zakresie ”library co-operation” ^,2. W 1915 r. opublikowane zostało sprawozdanie o sytuacji powszechnych bibliotek publicznych opracowane przez W. G. Adamsa na zlecenie CUKT ^IS, tzw. ”Adams Report”. Sprawozdanie to stało się na najbliższe lata podstawą polityki bibliotecznej w Wielkiej Brytanii w zakresie powszechnego bibliotekarstwa publicznego^u. Postulując m.in. utworzenie z hrabstw jednostek bibliotecznych, otwierało drogę do powstania pełnego krajowego systemu 'bibliotecznego. Żądania te zostały spełnione w kilka lat później przez wydanie w 1919 r. ustawy o bibliotekach publicznych (Public Libraries Act), która stwarzała prawne możliwości powoływania do życia bibliotek hrabstw. Dało to podstawy do rozciągnięcia współpracy na biblioteki całego kraju. W 1916 r. została powołana

" L\ Newcombe, jw. e. 30 n.

¹²    Por. H. P. Se we 11, jw. s. 12—14.

¹³    A report on library provision and policy to the Camegie United Kihg-dom Trustees. Dunfermline 1915.

¹⁴ Por. E. Leipipraind, jw. s. 606; A. Pcedeek: Die englischen Bi-htiotheken. W: Handbuch der Bibliothekswissenschaft. Bd 3 Halfte 2. Lećpzig 1957 s. 757.