4962384054

BIBLIOTEKI W WIELKIEJ BRYTANII 221

teki współpracujące (outlier libraories); pomoc w zakresie udostępniania stanowią 4 centralne katalogi⁷⁵.

1.    Narodowa Biblioteka Centralna (NCL) posiada bibliotekę złożoną z około 150 000 wol., ma ośrodek informacyjno-bibliograficzny, prowadzi przez British National Book Centre (Brytyjski Narodowy Ośrodek Książki) <— jako jeden z swych oddziałów — • wymianę druków zbędnych, dysponuje księgozbiorem przeznaczonym dla szerzenia oświaty dorosłych (Adult Class Department); NCL jako narodowa biblioteka wypożyczająca — w przeciwieństwie do British Museum, będącego narodową bibliotekę prezencyjną — jest jednak przede wszystkim centralą międzybibliotecznego wypożyczania krajowego i zagranicznego, czołowym ośrodkiem spełniającym rolę koordynatora "library co-operation” w Wielkiej Brytanii oraz siedzibą centralnego katalogu krajowego⁷⁶.

2.    NCL prowadzi swą działalność w ścisłej współpracy z regionalną siecią bibliotek (Regional library systems). Sieć ta, oparta o obszary geograficzne Wielkiej Brytanii, powstała w latach 1929— 1945. Składa się ona z dziesięciu regionów: ośmiu w Anglii, po jednym w Walii (z dwoma podręgionami) i w Szkocji. W Irlandii np. brak podobnego regionu, wypożyczanie międzybiblioteczne prowadzi tam Belfast Public Library⁷⁷. Przynależność bibliotek do sieci i współpraca z nimi jest dobrowolna. W skład sieci regionalnych wchodzą przede wszystkim powszechne biblioteki publiczne, następnie biblioteki uniwersyteckie i specjalne. Liczbę bibliotek w poszczególnych regionach Anglii i Walii w 1955/1956 r. przedstawia załączona niżej tabela ⁷⁸.

W Szkocji w skład regionu wchodziło ponad 120 bibliotek (50 powszechnych miejskich, 30 hrabstw, 44 innych)⁷⁹. Okręgi posiadają biura regionalne (Regional Bureaux). Biura, będące samodzielnymi

⁷⁵ L. Newcombe, jw. s. 50 n.

⁷⁸ Por. The National Central Library 40th annual report... for the year £nding 29 February 1956. London 1956; S. P. L. Fil on: Library co-opera-tion and the National Central Library. Libr. Assoc.. Rec. Vol. 55 :1953 s. 2—7; R. H. H[ill]: National Central Library. W: Encyclopaedia of librarianship. London (1959) s. 221—222.

⁷⁷    P. H. Sewell, jw.; J. F. W. B[ryom]: Regional library systems. W: Encyclopaedia of libraranship. London (1958) s. 268—269.

⁷⁸    The National Central Library 40th annual report... s. 9.

^7# Aslib directory. Vol. 1. London 1957 s. 171.