CZYNNIKI DECYDUJĄCE O SPRAWNYM DZIAŁANIU RATOWNIKA W SYTUACJI EKSPOZYCJI
Tomasz Paprocki
Studenckie Kolo Naukowe przy Zakładzie Neuropsychologii Klinicznej Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Kierownik: dr hab. n. med. Alina Borkowska
CEL: Celem badania było poznanie czynników decydujących o sprawnym działaniu ratowników medycznych w sytuacji ekspozycji oraz zbadanie używanych przez nich sposobów radzenia sobie ze stresem, a także określenie ich skuteczności.
PACJENCI I METODYKA: Zastosowanym narzędziem badawczym była ankieta własnej konstrukcji. Badaniem objęto 50 osób (10 kobiet i 40 mężczyzn) w wieku 23-46 lat. Badania ankietowe zostały przeprowadzone zimą 2004 roku (marzec) w dwóch grupach ratowników (Gdynia, Sopot). Wśród badanych dominującą grupę stanowiły osoby o średnim wykształceniu - 68%, wyższe wykształcenie medyczne posiada 18%, a inne wyższe wykształcenie posiada 14%.
WYNIKI: Przeprowadzone badania wykazały, że:
1. 58% badanych wskazuje, że praca ratownika medycznego jest stresującą, a 17% określa ją jako niestresującą, 10% nie potrafiło się określić.
2. 80% badanych twierdzi, że wciąż podnosi swoje kwalifikacje.
3. Ponad 30% badanych ratowników przyznaję się do używania alkoholu jako sposobu radzenia sobie ze stresem, na poziomie raz w tygodniu, 26% określiła spożywanie alkoholu na poziomie raz w miesiącu, rzadziej lub wcale, po wyjątkowo stresującym dyżurze po alkohol sięga 16% a zawsze po dyżurze 2%.
4. 68% ratowników określiło częstość sięgania po środki psychoaktywne na poziomie rzadkim lub wcale, 16% sięga po nie raz w miesiącu a po 8% określiły się grupy zażywające je raz w tygodniu lub po wyjątkowo stresującym dyżurze.
5. Prawie 6% badanych ratowników ma kłopoty rodzinne z powodu problemów w pracy.
6. Z powodu stresu pracę opuszcza czasami 22% ratowników.
7. Z pomocy psychologicznej korzysta tylko 2% badanych na poziomie bardzo często, czasem 8%, a nigdy 90%.
WNIOSKI: Nie stwierdzono związku pomiędzy wiekiem, stażem pracy, płcią i stanem cywilnym, a postrzeganiem swojej pracy jako stresującej. Znaczącą korelację zauważa się jedynie w odniesieniu do poziomu wykształcenia. Do najczęstszych strategii radzenia sobie ze stresem należą: alkohol, środki psychoaktywne, hazard, unikanie ludzi, religia, zachowania agresywne, promiskuityzm, aktywność fizyczna, sporty ekstremalne, kontakt z rodziną.