OLEJKI ETERYCZNE
Surowce olejkowe w FP VIII: Absinthi herba, Angelicae radix, Anisi fructus, Anisi stellati fructus, Aurantii amari pericarpium et mesocarpium, Aurantii amari flos, Carvi fructus, Caryophylli flos, Chamomillae romanae flos, Cinnamomi cortex, Coriandri fructus, Eucalypti folium, Foeniculi amari fructus, Foeniculi dulcis fructus, Juniperi pseudofructus, Levistici radix, Matricariae flos, Menthae piperitae folium, Millefoli herba, Origani herba, Rosmarini folium, Sahiae officinalis folium, Sahiae trilobae folium, Thymi herba.
Nie zamieszczone w FP VIII: Inulae radix, Calami rhizoma.
Szyszkę chmielu (Lupuli flos), lupulinę (Lupulinum) i korzeń waleriany (l/alerianae radix) można zaliczyć do surowców olejkowych. Należy jednak pamiętać, że ich działanie farmakologiczne jest uwarunkowane obecnością także innych grup związków (floroglucydy, walepotriany).
Farmakopee podają w monografiach surowców olejkowych normę zawartości olejku. Surowiec o zawartości olejku poniżej normy nie powinien być stosowany w lecznictwie.
Spośród około 30 olejków eterycznych, których monografie są zamieszczone w FP VIII do najczęściej stosowanych należą: Anisi aetheroL, Anisi stellati aetheroL, Auranti dulcis aetherol., Can/i aetheroL, Caryophyll floris aeteroL, Cinnamomi cassiae aethertol., Eucalypti aetherol., Foeniculi amari fructus aetherol., Juniperi aetherol., Lavandulae aetherol., Limonis aetherol., Matricariae aetherol., Melaleucae aetherol., Menthae piperitae aetherol., Pini syhestris aetherol., Rosmarini aetherol., Sahiae lavadulifoliae aetherol., Thymi aetherol.
Oznaczanie zawartości olejków wg FP VI
Bezpośrednie oznaczanie (metoda I)
Dokładnie odważaną próbkę surowca, w przepisanej ilości i formie (wg tabeli 1) należy natychmiast umieścić w kolbie aparatu Derynga i zalać przepisaną ilością wody. Najpierw wlać połowę ilości wody, a po wymieszaniu zawartości kolby spłukać surowiec ze ścianek pozostałą jej ilością. Kolbę należy połączyć z aparatem, napełnić odbieralnik wodą, włączyć chłodzenie i ogrzewać 3 godziny, licząc od chwili rozpoczęcia wrzenia zawartości kolby i przedestylowania pierwszej kropli. Po zakończeniu destylacji chłodzenie wyłączyć. Olejek sprowadzić na mikroskalę i odczytać otrzymany wynik po upływie 30 minut od zakończenia ogrzewania. Odczytaną objętość olejku przeliczyć na 100 gramów surowca, wyrażając zawartość olejku w procentach objętościowych.
10