- równe traktowanie wszystkich uczniów i ich powinności bez uprzedniej diagnostyki,
- zbyt duża liczba zadań jednego rodzaju rozwiązywanych przez uczniów (zamiast zwracania uwagi na jakość dydaktyczną tych zadań),
- niewłaściwe podejście metodyczne do rozwiązywania zadań (wynikające z nieznajomości przez nauczycieli metodyki „nauczania i uczenia się matematyki przez zadania”).
Nowe cele i znaczenie zadań edukacyjnych zadecydowały o tym, aby w toku kształcenia zwracać uwagę na dobór i konstruowanie zadań sprzyjających rozwojowi czynności poznawczych i instrumentalnych (oraz osobowościowych) poszczególnych uczniów. Występuje więc potrzeba wyróżnienia i wyeksponowania klasyfikacji różnych typów zadań edukacyjnych, co będzie przedmiotem naszych rozważań w kolejnych podrozdziałach.
Ogólna klasyfikacja zadań w edukacji szkolnej
Z dydaktycznego punktu widzenia bardzo istotną sprawą jest klasyfikacja zadań matematycznych. Okazuje się, że kiedy potrafimy określić typ zadania i zaklasyfikować je do odpowiedniej grupy zadań, wtedy łatwiej jest dane zadanie rozwiązywać. Jest to szczególnie istotne w przygotowaniu materiału zadaniowego na lekcje matematyki. Z tego względu zwrócimy uwagę ma niektóre klasyfikacje zadań pozwalające określić ich rodzaj i cel dydaktyczny.
Jedną z klasyfikacji jest ta, która zadania dzieli na dwa rodzaje, sugerujące sposób rozwiązania. Są to zadania typu „znaleźć” oraz „udowodnić”. Zadania typu „znaleźć” mogą być zadaniami teoretycznymi lub praktycznymi, abstrakcyjnymi lub konkretnymi, problemami lub nawet zagadkami. Głównymi częściami tego typu zadania są: dane, warunek i niewiadome. Jeżeli tych trzech elementów nie potrafimy w zadaniu wyróżnić, wtedy rozwiązania zadania jest niemożliwe. Celem zaś zadania typu „udowodnić” jest wykazanie w sposób przekonywujący tego, że dane stwierdzenie jest prawdziwe lub fałszywe1.
Innym kryterium klasyfikacji zadań jest sposób formułowania zadania. Według tego kryterium wyróżnia się trzy następujące rodzaje zadań:
1) zadania rozstrzygnięcia - wymagające podjęcia decyzji o tym, którą z możliwych dróg ustalenia odpowiedzi uznać za słuszną, a którą za fałszywą,
2) zadania dopełnienia - polegające na wyczerpującym podaniu wszystkich możliwych rozwiązań do określonej sytuacji,
6
G. Polya, Odkrycie ... op. cit., s. 147-149.