5109637401

Szczecina, jest przeważnie omijane. A szkoda, warto poświęcić kilka godzin ze względu na zabytkowe śródmieście, z Kościołem Mariackim, zabytkiem klasy 0, gotyckimi kamienicami i zespołem bram i murów miejskich położonych przy rzece Inie. Zespół tych zabytków znany jest studentom historii naszej Filii, którzy zwiedzali go już wielokrotnie w ramach objazdów naukowych.

Jest już po dziesiątej, kiedy „Włóczęga Północy” zatrzyma się na dworcu Szczecin Główny, końfcząc swój szlak. Późnym popołudniem uda się w drogę powrotną, tym razem już jako pośpieszny „białostocki”.

Szczecin — jedno z najładniejszych miast w Polsce, chciałbym powiedzieć, że najładniejsze, lecz tego nie wolno mi czynić. Zbyt długo tu mieszkałem. Kiedy minie pierwsze wzruszenie, wyruszam na miasto. Dzisiejsi mieszkańcy Szczecina to potomkowie wielu grup osadniczych, którzy znaleźli się tu po wojnie. Pierwszymi byli Poznaniacy, bowiem przyjęli patronat nad tym miastem w ramach akcji osadniczej. Za nimi zjawili się Kresowiacy przeważnie z Wileńszczyzny i Nowogródczyzny. Jechała nawet ekipa pracowników Uniwersytetu im. Stefana Batorego z Wilna, ale po drodze był Toruń i tam ich zatrzymano. Odradzano im, żeby nie wybierali się na „dziki zachód” — jak w tamtych latach określano nieraz tereny północno-wschodnie Ziem Odzyskanych.

Do Kresowiaków osiedlających się w Szczecinie należeli także Lwowianie. Z lat dziecięcych zapamiątałem piekarnię o nazwie „Lwowska” przy jedenej z głównych ulic. Obok Poznaniaków i Kresowiaków przybywali tu także Warszawiacy, i mieszkańcy Polski centralnej. Osiedlali się też Polacy zamieszkali przed wojną w Niemczech i we Francji. Nie zabrakło również byłych żołnierzy z polskich sił zbrojnych na zachodzie Określano ich powszechnie Andersowcami, choć nie wszyscy z nich służyli w II Korpusie. Ciekawą grupę stanowili Polacy przybyli z Charbina w Chinach. Od końca XIX w. tworzyli tam własną kolonię, a zdecydowali się na powrót do kraju dopiero po 1945 r. Przez długie lata stanowili spójną grupę. Kolegowałem z ich dziećmi, najlepiej zapamiętałem starszą ode mnie Joannę, która przed wyjazdem do Polski ukończyła kilka klas szkoły podstawowej w Chinach. Doskonale czytała i pisała po chińsku. Proponowałem jej, aby w przyszłości zorganizowała kurs tego języka. Później po wielu latach spotkałem ją W Stoczni Szczecińskiej ,gdzie pracowała jako tłumacz języka rosyjskiego. Na naukę chińskiego nie znalazła chętnych.

Wśród mieszkańców Szczecina byli także i Białostoczanie. W starej secesyjnej kamienicy w centrum miasta, gdzie mieszkaliśmy długie lata, rodzice utrzymywali kontakty towarzyskie z sąsiadami pochodzącymi z okolic Łap. Białostoczan miałem wśród kolegów szkolnych; w Hufcu ZHP Szczecin-Pogodna, do którego należałem jako harcerz, jedną z ważniejszych funkcji pełnił druh Seredyński pochodzący z Białegostoku. Jak wielu Białostoczan mieszka w Szczecinie mogłem przekonać się w 1979 r. Otóż 16 lutego tamtego roku miał wystąpić w Filharmonii Szczecińskiej Chór Akademii Medycznej z Białegostoku. Z powodu mroźnej i śnieżnej zimy chórzyści jechali do nas bardzo długo. Powitaliśmy ich jak prawdziwych bohaterów. Przyjechali i wystąpili z miejscową orkiestrą symfoniczną i solistami. Na sali zgromadziła się liczna publiczność, przyszli nawet ci, którzy tylko z rzadka zaglądają do Filharmonii. Przyszli zobaczyć swoich. Koncert powtórzono jeszcze następnego dnia i także przy wypełnionej sali.

I już tak na koniec. Jeśli będziecie Państwo w Szczecinie pójdźcie koniecznie na Wały Chrobrego, zobaczcie stojące na Odrze statki, pójdźcie obok na Plac Mickiewicza i podumajcie trochę przy pomniku

— 9 —