5139625023

ma się odbywać ręcznie. Jest to pewien minus, który jednak w praktyce niezbyt ujemnie zaważy.

Przejdźmy do dalszego sposobu urządzeń mechanicznych dla eksportu węgla, mianowicie do wywrotnic wagonowych. Sposób ten jest bezwzględnie najtańszy w eksploatacji i dlatego coraz większe znajduje zastosowanie. Ma on jedną zasadniczą wadę: jest tylko wówczas dobry i ekonomiczny, o ile duża ilość torów zapewnia stałe zatrudnienie wywrotnicy. Wywrotnice stałe wymagają dużo nabrzeży i ciągłego przesuwania statku. Wywrotnica ruchoma tego nie wymaga, za to podstawianie wagonów nieco się kom-

filikuje. Dobrem rozwiązaniem jest po-ączenie wywrotnicy ruchomej wzdłuż nabrzeży z przesuwnicą wagonów. Urządzenie takie spotyka się często w portach angielskich. Niestety wywrotnice takie pozwalają na ładowanie statków tylko z wagonów, a w odwrotnym kierunku ze statku do wagonów nie są do zastosowania. Również wyładunek na plac lub naładunek z

Vlaardingen. Ładowanie węgla przy pomocy chwylacza.

dźwigi czerpakowe (pater nosetr) lub też chwytakowe.

Może zbiegiem okoliczności wywrotnice wagonowe w Szczecinie i w Hamburgu były nieczynne. Oba porty posiadają tylko jedną wywrotnicę wagonową dla wagonów 10, 15 i 20 tonowych i to dźwigi starej konstrukcji, zbudowane mniej więcej w początkach wojny europejskiej. Nie jest to trudne do zrozumienia, wymagają one bowiem bardzo dobrego rozwiązania zagadnienia kolejowego i bardzo licznych torów, aby umożliwić szybką pracę wywrotnic. Główną wadą tych starszych typów jest ich stałość. Angielskie wywrotnice, o których będzie mowa jeszcze poniżej, są ruchome i pracują doskonale.

Drugim typem urządzeń mechanicznych dla eksportu węgla (dla importu rudy np. nie można ich zastosować) są taśmy, czy to gumowe, czy to z płyt stalowych skonstruowane. Mechanizmy tych urządzeń mają bardzo dużo drobnych części, pracujących na tarcie i stosunkowo często się psują. W angielskich portach, również i w Duisburgu, widzieliśmy ich cały szereg. Pracują one dosyć wydatnie, chociaż szerokiego zastosowania nie znalazły. Są one połączone przeważnie z wywrotnicami wagonowemi. Wagon przez duży lej stopniowo wypróżnia się na taśmę, ta zaś (może dojść do 800 i więcej metrów długości) podaje węgiel na statek, bardzo mało go niszcząc.

W Gdyni w najbliższym czasie będzie postawiony taki transporter taśmowy, konstrukcji inż. Zbydniowskie-go. zbudowany całkowicie w kraju. Należy zaczekać na próby, które niedługo już mają się odbyć, aby o tern urządzeniu można było wydać opinję ostateczną. Naładowanie z wagonów

Rotterdam. Dźwigi pływając*.

placu na statek nie może przy ich po mocy być uskuteczniony.

Więcej uniwersalne są już wywrót nice mostowe, które łączą w sobie ko

Hull. Transporter taśmowy.

rzyści mostu i wywrotnicy. Wywrotnica mostowa wyładowuje 20 wagonów na godzinę,.wywrotnice zwykłe dochodzą do wydajności 30 wagonów na godzinę.

Nasze warunki w Gdyni są specjalnie trudne. Nie mamy do dyspozycji nieograniczonej ilości placów, chociaż sytuacja, co do połączeń kolejowych w Gdyni, jest łatwiejsza niż w Gdańsku. Druga trudność, to różnorodność naszego taboru kolejowego. Mamy, najróżnorodniejsze typy węglarek i tylko część ich można wywracać przy wyładunku.

Powyższe uwagi zupełnie popularnie zestawione dają tylko pobieżny obraz i bynajmniej zagadnienia nie wyczerpują.

W Gdyni prócz dwóch mostownic z chwytaczami na 5 ton i transporteru taśmowego ma stanąć wywrotnica mostowa i 2 dźwigi bramowe, z chwytaczami 7-tonowemi. Pozatero przesuw-nica wagonowa, którą postawi „Ro-bur". Pewna ilość wind poziomych ma służyć do przeciągania wagonów. Zaznacza się, że pozatem dalsze urządzenia węglowe w obecnej chwili są przedmiotem rozważania i studjów.

Inż. STANISŁAW ŁUGOWSKI

, Duisburg. Wywrotnica wagonowa.

Duisburg Ładowanie węgla przy pomocy wywrotnicy.

3