5192605742

[11] BIAŁKO WIĄ2ĄCE WITAMINĘ D

niewspółmiernością między molarną zdolnością wiązania witaminy D, a endogennym poziomem jej metabolitów. Jak ustalono, w warunkach fizjologicznych DBP jest wysycone przez te związki najwyżej w 5°/o. Stan wysycenia pojawia się przy wyższych ilościach metabolitów witaminy D. W związku z tym białko to, mogłoby pełnić rolę ochronną przeciwko zatruciu witaminą D (15, 26), wynikającym z przedawkowania u dzieci lub nadmierną jej syntezą w skórze. Jak podaje B o u i 11 o n (26) toksyczny poziom wolnego 25 OHD może być efektem nawet jednorazowego naświetlania słonecznego.

Tabela 3

Poziomy DBP (mg/1) w surowicy ludzkiej w przypadku różnych chorób (wg 28)

Jednostka chorobowa    ^{Stężenie DBP w Surowicy ludzkiej}

! Osobnicy zdrowi    340+61

Krzywica (Osteomalacja)    ,    329 ±34

Pierwotna osteoporoza	351 ±40
| Pierwotna nadczynność przytarczyc	354 ±27
j Program przewlekłych dializ	346 ±44 i
Nadczynność tarczycy	323 ±23 1 1
Akromegalia	404 ± 44
Niedobór hormonu wzrostu	348 ± 44
Marskość wątroby	273 ± 67

Za rolą ochronną DBP przeciwko zatruciu witaminą D przemawia też obserwacja, że białko to może działać jako inhibitor nerkowej 1-hy-droksylazy 25 OHD₃ (41). Jak ustalono, oczyszczony inhibitor ma współczynnik sedymentacji 4S i masę cząsteczkową 52 000 (tak jak DBP). Stwierdzono również, że przeciwciała specyficzne w stosunku do inhibitora 1-hydroksylazy 25-hydroksycholekalciferolu precypitują z DBP (41).

Daiger (15) i Bouillon (26) postulują, że oprócz roli ochronnej przeciwko zatruciu witaminą D, DBP mogłoby też pełnić funkcję magazynującą ten związek. Wynika to z tego, że witamina D dostarczona jest okresowo, zarówno w pokarmie, jak i po nasłonecznieniu, wobec czego potrzebny jest system zapewniający stałą podaż i uzupełnienie w przypadku jej niedoboru (Ryc. 4). Daiger (15) w swoich rozważaniach próbuje połączyć funkcję ochronną i magazynującą białka DBP=G_C, wysuwając hipotezę, że jedno z białek G_c mogłoby być bardziej efektywne w zabezpieczaniu przed hyperkalcemią wynikającą z przedawkowania witaminą D, a drugie w zabezpieczeniu przed krzywicą, będącą efektem