5194416031

Formy ubezpieczeń, fakty, przykłady:

-    związki ogniowe i "groblowe" w XV i XVI w. (np. na Żuławach w 1623 r., w Wielkopolsce), kasy ogniowe (np. w Poznaniu od 1757),

-    organizowanie pomocy wzajemnej dla ryzyk wypadkowych: kasy brackie,

spółki brackie (Górny Śląsk w XV w.), ubezpieczenia morskie (wilkierz gdański z 1761 r.),

-    niezrealizowany projekt założenia ogólnokrajowego zakładu ubezpieczeń

(XVIII w. - panowanie króla Stanisława Augusta),

-    socjety ogniowe (okres zaborów),

-    organizacja pierwszych zakładów ubezpieczeniowych w zaborze pruskim,

-    Towarzystwo Ogniowe dla Miast w Prusach Południowych (1803 r.),

-    Towarzystwo Ogniowe Wiejskie Prowincji Prus Południowych (1804 r.).

Po odzyskaniu niepodległości działały w Polsce 72 prywatne firmy ubezpieczeniowe i 38 towarzystw ubezpieczeń wzajemnych oraz 16 publicznych instytucji ubezpieczeniowych. Podejmowane były inicjatywy zmierzające do ujednolicenia prawa ubezpieczeniowego na ziemiach polskich. Nie zostały one w pełni zrealizowane ze względu na wybuch II wojny światowej i ponowną utratę przez Polskę niepodległości. Po 1945 r., ze względu na zmiany ustrojowe, prywatne firmy ubezpieczeniowe w większości przestały istnieć. Zmianę systemu polityczno-ekonomicznego przetrwały tylko 2 firmy: Państwowy Zakład Ubezpieczeń (PZU), który zmienił swój status z Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych i stał się monopolistą w zakresie krajowych ubezpieczeń osobowych i majątkowych oraz WARTA S.A. - towarzystwo ubezpieczeniowe, które stało się monopolistą w zakresie ubezpieczeń majątkowych i osobowych, zawieranych i prowadzonych w walutach obcych oraz reasekuracji.

Okres 1945-1989 - panowaniem systemu ubezpieczeń socjalistycznych -charakteryzuje m.in. (por. W.Warkałło, W.Marek, W.Mogilski 1983, s. 46):

•    państwowy monopol działalności ubezpieczeniowej,

•    wiązanie funkcji ochrony ubezpieczeniowej z prewencją,

•    dostosowanie zakresu ochrony ubezpieczeniowej do potrzeb gospodarki planowej,

•    wyłączenie spod ochrony ubezpieczeniowej mienia jednostek budżetowych,

•    maksymalne uproszczenie warunków ubezpieczeniowych.

Ustawa z 20 września 1984 r. o ubezpieczeniach majątkowych i osobowych wprowadziła szereg nowych rozwiązań, odmiennych od powszechnie stosowa-