5213062614

porządkowane naszym celom wychowawczym i podejmowane z myślą o zwiększeniu skuteczności tych oddziaływań. W przeciwnym wypadku trudno by dla niego znaleźć jakieś uzasadnienie..."114 s. 211 | .

Poznawanie dziecka nie jest sprawą łatwą - wymaga ono od nauczyciela stosowania różnych metod, a między innymi obserwowania go w różnych kontretnych sytuacjach w przedszkolu. Jedną z takich sytuacji jest zabawa. W zależności od tego, w jakim rodzaju zabawy obserwuje się dziecko, można uzyskać cenne informacje o jego poziomie rozwoju psychofizycznego. Przedmiotem poznawania może być m.in. zasób wiadomości dziecka o otoczeniu społecznym, przyrodniczym, technicznym, umiejętność zachowania ciągłości logicznej poszczególnych ogniw zabawy, pomysłowości, rozwój zabawy, myślenia, wyobraźni, pamięci, spostrzegawczości, stopień skupienia uwagi, umiejętność odwzorowywania, odtwarzanie, ogólna sprawność ruchowa, sprawność rąk, tempo pracy, umiejętność podporządkowania się regułom, nawiązywanie kontaków społecznych, współdziałanie z równieśnikami, inicjatywa itp.

Przedmiotem obserwacji dziecka w zabawie badawczej może być zarówno jego aktywność niewerbalna,jak i aktywność werbalna.

W zakresie aktywności werbalnej badać można system językowy dziecka, jednakże w małej mierze, gdyż w zabawie badawczej mowa jest uboga w stosunku do dużej aktywności dziecka w działaniu.

Większe pole możliwości obserwacji rozwoju stanowi aktywność niewerbalna. W trakcie zabawy badawczej, czyli w trakcie pierwszych kontaktów z nowym przedmiotem, zjawiskiem, sytuacją, dzieci zauważając skutki swego działania reagują najczęściej uśmiechem, kilkakrotnym powtarzaniem czynności w celu upewnienia się o "odkryciu", oznajmianiem sobie, koledze, nauczycielowi, zachęcaniem innych do tego samego "odkrycia". Doznają wówczas uczuó złożonych. Zabawa badawcza daje zatem

71