5213062663

Część II

IV. ZABAWY BADAWCZE W ŚWIETLE DANYCH EMPIRYCZNYCH

4.1. RODZAJE I TYPY ZABAW BADAWCZYCH

Zebrany materiał badawczy przedstawia różnorodność zależności, jakie dzieci wykrywają w trakcie zabaw badawczych. Niektóre zabawy dzieci podejmują częściej, inne rzadziej. Wiele podobnych zabaw zauważa się zarówno wśród młodszych, jak i wśród starszych dzieci, co uwarunkowane jest doświadczeniem i poziomem myślenia. Każda zaobserwowana zabawa badawcza posiada swoją odrębność, jeśli nawet pod względem wykrytej w niej zależności przyczynowo-skutkowej jest jednakowa z innymi zabawami.

Zgromadzone przykłady zabaw badawczych pozwalają wyodrębnić pięć ich rodzajów. Jako kryterium podziału przyjęto treść poznawczą tych zabaw. Wszystkie dotyczą zjawisk przyrody nieożywionej. Są to zabawy, w których dzieci interesują się zjawiskami z dziedziny: 1) mechaniki, 2) termodynamiki,

3) akustyki i optyki, 4) elektryczności i magnetyzmu, 5) właściwości ciał.

Najliczniejszą grupę stanowią zabawy z grupy pierwszej. Ich treścią jest wykrywanie przez dzieci zależności związanych między innymi z prędkością w ruchu jednostajnym, swobodnym spadaniem ciał, z ruchem ciał po równi pochyłej. Także treść tych zabaw stanowi badanie zjawiska równowagi, tarcia i związku między siłami a ruchem ciał.