5169914401

ZESZYTY HISTORYCZNE WiN-u nr 6 15

—    Kazimierz Karczmarz (ur. 1927) „Ryszard”, pomocnik radiooperatora, skazany na 12 lat,

—    Stanisław Marut (Marud), skazany na 5 lub 7 lat, zbiegł z obozu przy ul. Pełtewnej,

t — Danuta Turczakówna (ur. 1923, zam. Piwońska) „Jagódka”, łączniczka, skazana na 10 lat obozu; razem z nią aresztowano brata Zbigniewa i siostrę, ale wkrótce zwolniono; potem w styczniu 1945 r. aresztowano ponownie brata wraz z matką i siostrą, wywieziono do obozu w Krasnodonie, gdzie brat zmarł,

—    Wiktoria Wasiuczyńska (zm. 1985), w której domu w Łyczakowie pracowała radiostacja, skazana na 10 lat.

Po rozprawie przewieziono ich do więzienia na Zamarstynowie, a stąd do baraków po obozie żydowskim przy ul. Janowskiej¹.

Wśród sądzonych w styczniu 1945 r. był Zygmunt Turzański „Tur” z Inspektoratu Stryj, aresztowany jeszcze w sierpniu 1944 r. Trzymano go w więzieniu w Stryju i namawiano, by zgodził się być zrzutkiem sowieckim na niemiecką stronę. Kazano mu przy tym podpisać zgodę i przyjęcie do wiadomości, że w razie dezercji rozstrzelają jego ojca i siostry. Potem okazało się, że ojca porwała w Żupaniu UPA, a siostry zamordowała. Wtedy przestano nim się interesować i skazano go na 10 lat obozów².

Także w dniach 15-16 II 1945 r. sądzono we Lwowie przy ul. Sądowej aresztowanych na terenie Stryja, Daszawy i Rajłowa w połowie grudnia 1944 r. 14 żołnierzy AK-NIE. Byli to: Grzegorz Chmielewicz „Boruta”, Tadeusz Czyrek „Jacek”, Stanisław Piach „Pik”, Karol Jankowski „Żelazo”, Kazimierz Jankowski „Romuh”, Władysław Krug „Burza”, Zbigniew Mazepa, Waldemar Niemiec, Kazimierz Róża „Mały”, Tadeusz Śnieżek „Iskra”, Edmund Weber „Miotacz”, Bolesław Wełyczko „Pirania”, Mieczysław Wilkosz i Tadeusz Zachara „Ryś”. Jak pisał Kazimierz Jankowski, „nasze zachowanie, przynajmniej większości, było harde, butne, powiedziałbym nawet prowokacyjne”, toteż zapadły surowe wyroki: Chmielewicz, bracia Jankowscy i Wełyczko otrzymali 20 lat katorgi, Zachara - 15 lat, pozostali po 10 lat obozu z wyjątkiem Róży, skazanego na 8 lat obozu i nie osądzonych Niemca i Webera. Ci ostatni zostali jednak wywiezieni na zesłanie na Workutę³.

Miesiąc wcześniej, w budynku więzienia przy ul. Łąckiego odbyła się rozprawa 20 osób z Okręgowej Delegatury Rządu (ODR) i Kierownictwa Walki Podziemnej (KWP). Po śledztwie prowadzonym przez grupę śledczych pod kierownictwem mjr Szczerbakowa, w piątek 12 stycznia 1945 r. oskarżonych wywołano z cel dla odczytania im aktu oskarżenia. Sama rozprawa pod przewodnictwem mjr Andriejewa (?) trwała od poniedziałku 15 stycznia do niedzieli 21 stycznia i tego dnia w nocy odczytano wyroki. Byli sądzeni (w porządku alfabetycznym):

—    Stanisław Czuruk „Zygmunt III” (ur. 1923) z wywiadu KWP, aresztowany 16 IX 1944 r.,

y- Maria Dąbrowicka (ur. 1921, z d. Dawidowiczówna, żona Augustyna Flaka-Wierzbickiego) „Irena”, łączniczka KWP, aresztowana 10 VIII,

—    Augustyn Flak (ur. 1912, po wojnie Wierzbicki) „Zdzisław”, „Schaffhausen”, ppor. cz. w., inspektor BCh, zastępca szefa KWP, aresztowany 10 VIII,

—    Władysław Grzędzielski (1904-1949) „Eustachy”, mgr praw, zastępca, a ostatnio p.o. Okręgowy Delegat Rządu, aresztowany 13 VIII,

1

   Wierzbicka M., Lwów-U rai-Korni. Więzienie, łagry, ze słanie, Wrocław 1993 s. 28; relacje Eustachego Demciucha i Kazimierza Karczmarza (w zbiorach J.W.).

2

   Relacja Zygmunta Turzańskiego (w zbiorach J.W.).

3

   Jankowski K , Aresztowanie, śledztwo, sąd, bez daty (w zbiorach J.W.).