5378219403

Część IJŻycie od środka

Afv

2f cos0

Zasady bezpieczeństwa

Fale ultradźwiękowe niosą z sobą energię. Część tej energii jest pochłaniana podczas przechodzenia fali przez tkanki. To pochłanianie energii może się objawiać trojako:

S wywoływać ogrzanie tkanek. Tkanką najsilniej pochłaniającą energię fali ultradźwiękowej jest tkanka kostna. Efekt ten można ograniczyć stosując krótki czas ekspozycji i niską intensywność wiązki.

S wywoływać rezonansowe drgania małych obiektów. Przy pewnych częstotliwościach drgania te mogą być tak silne, że doprowadzają do mechanicznego zniszczenia obiektów. Nie zdarza się to w warunkach badań diagnostycznych, ale może być stosowane jako metoda nieinwazyjnego rozdrabniania kamieni żółciowych lub nerkowych.

■/ wywoływać zjawisko kawitacji. Lokalne ogrzanie tkanki może prowadzić do powstania mikropęcherzyków gazu. Pęcherzyki te silnie absorbują energię fali, powiększają swoją objętość i mogą doprowadzić do zniszczenia otaczających je komórek lub tkanek. Zjawisko to praktycznie nie występuje przy energiach stosowanych w badaniach diagnostycznych.

Obrazowanie rentgenowskie

Promienie X są falami elektromagnetycznymi o małej długości fali (od 0,001 do 10 nm) wywołującymi jonizacje materii. Z małą długością fali wiąże się duża energia pojedynczych kwantów: od 100eV do 1 MeV. W diagnostyce medycznej stosuje się zwykle promieniowanie o energii ok. 30 keV. Promieniowanie o takiej energii uzyskuje się przez bombardowanie metalowej antykatody wiązką elektronów przyspieszanych odpowiednią różnicą potencjałów (ok. 30 kV).

Obrazy transmisyjne

Najpowszechniej stosowana techniką obrazowania z zastosowaniem promieni X są tzw. prześwietlenia, czyli obserwacje zmian intensywności wiązki po przejściu przez badany obiekt. Technika ta w medycynie nosi nazwę radiografii. Ponieważ promienie X nie są widoczne gołym okiem stosuje się odpowiednie ekrany fluorescencyjne lub klisze fotograficzne.

Jak we wszystkich technikach absorpcyjnych tak i przy obrazach radiograficznych podstawową sprawą jest uzyskanie obrazów o ostrych konturach i istotnych różnicach w intensywności. Podstawowym parametrem determinującym oddziaływanie materii z promieniowaniem X o energii rzędu 30 kV jest liczba atomowa. Pochłanianie promieniowania jest bowiem proporcjonalne do

6