Dyspozycja materiałowa obejmuje również wstępną kontrolę zużycia materiałów.
Pod pojęciem "wstępna kontrola zużycia materiałów” należy rozumieć analizę dokumentów pobraniowych przed ich realizacją w zakresie:
- sprawdzenia prawidłowości normy zużycia materiału,
- sprawdzenia zgodności ilości elementów wyszczególnionych na dokumencie pobraniowym z obowiązującym programem produkcyjnym,
- sprawdzenia prawidłowości wyliczenia iloczynu "norma zużycia pomnożona przez ilość do wykonania”.
W ramach wstępnej kontroli zużycia materiałów, po stwierdzeniu, że wyżej wymienione dane są zgodne z .dokumentacją źródłową, następuje konfrontacja ilości materiału uwidocznionej na dokumencie pobraniowym z ilością materiału znajdującą się w magazynie według zapisów ewidencyjnych - przychód, rozchód, stan - prowadzonych w czynnościach dyspozycyjnych. W przypadku istnienia pełnego pokrycia materiałowego następuje zwolnienie dokumentu pobraniowego i skierowanie go do zrealizowania w odpowiednim magazynie.
Podstawowym warunkiem prawidłowego prowadzenia dyspozycji materiałowej i wstępnej kontroli zużycia materiałów jest posiadanie przez służbę gospodarki materiałowej przedsiębiorstwa następującej dokumentacji:
- indeksu materiałowego- bieżąco uzupełnianego i aktualizowanego;
- zestawienia materiałów stosowanych w przedsiębiorstwie w układzie gałęziowym;
- zestawienia jednostkowych norm zużycia materiałów dla detali na wyroby;
- zestawienia zbiorczych norm zużycia materiałów w odniesieniu do wyrobów w układzie gałęziowym;
- aktualnych planów produkcji przedsiębiorstwa dla okresów rocznych i kwartalnych;
- wyliczonych i okresowo aktualizowanych norm zapasów materiałowych;
- jednoznacznie określonych wewnętrznych instrukcji roboczych o wprowadzeniu zmian w przedsiębiorstwie /zmiany planów produkcji, zmiany konstrukcyjne i technologiczne, zmiany norm zużycia materiałów itp./;
- jednoznacznie określonej wewnętrznej instrukcji roboczej o stosowaniu i wprowadzaniu do‘ użytkowania materiałów zastępczych;
- wyciągu z księgi służb /najlepiej w wydaniu broszurowym/ o obowiązkach, uprawnieniach i odpowiedzialności wszystkich komórek organizacyjnych w odniesieniu do gospodarki materiałowej,
- kartoteki dyspozycyjno-materiałowej wraz z instrukcją roboczą obejmującą szczegółowe-zasady prowadzenia dyspozycji i wstępnej kontroli zużycia materiałów.
Przy prowadzeniu dyspozycji podstawową zasadą, której w żadnym przypadku nie można zmienić, jest stosowanie we wszystkich magazynach rygoru, że dowód pobraniowy może być zrealizowany tylko wtedy, jeżeli uwidoczniona jest na nim pieczątka lub podpis zespołu prowadzącego dyspozycję i wstępną kontrolę zużycia materiałów.
Prawidłowo prowadzona dyspozycja i wstępna kontrola zużycia materiałów wymaga właściwej współpracy komórek organizacyjnych przedsiębiorstwa ze służbą gospodarki materiałowej. Współpraca ta sprowadza się do precyzyjnego określenia wzajemnych zależności służbowych i należytego wykonywania zadań wynikających z tych zależności.
Problematyka gospodarki materiałowej stwarza szczególną konieczność dokładnego określenia wzajemnych powiązań i uzupełnień organizacyjnych.
Z tych przyczyn dla wszystkich komórek organizacyjnych współpracujących ze służbą gospodarki materiałowej konieczne jest określenie /w jak naj-
47