Obowiązki wytwórców i posiadaczy odpadów określone zostały w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zm.). Artykuł 5 tej ustawy brzmi:
„Kto podejmuje działania powodujące lub mogące powodować powstawanie odpadów, powinien takie działania planować, projektować i prowadzić tak, aby:
zapobiegać powstawaniu odpadów lub ograniczyć ich negatywne oddziaływanie na środowisko przy wytwarzaniu produktów, podczas i po zakończeniu ich użytkowania, zapewniać zgodny z zasadami ochrony środowiska odzysk, jeżeli nie udało się zapobiec powstawaniu odpadów,
zapewniać zgodne z zasadami ochrony środowiska unieszkodliwianie odpadów, których powstaniu nie udało się zapobiec lub których nie udało się poddać odzyskowi”.
Artykuł 6 ustawy zobowiązuje wytwórców odpadów do stosowania takich sposobów produkcji lub form usług oraz surowców i materiałów, które zapobiegają powstawaniu odpadów lub pozwalają utrzymać na możliwie najniższym poziomie ich ilość, a także ograniczają negatywne oddziaływanie na środowisko lub zagrożenie życia lub zdrowia.
Zgodnie z artykułem 7: „posiadacz odpadów jest obowiązany do postępowania z odpadami w sposób zgodny z zasadami gospodarowania odpadami, wymaganiami ochrony środowiska oraz planami gospodarki odpadami”. Jak to już powiedzieliśmy wcześniej posiadacz odpadów jest przede wszystkim zobowiązany do poddania ich odzyskowi. W przypadku kiedy odzysk jest, z przyczyn technologicznych, niemożliwy lub nie jest uzasadniony z przyczyn ekologicznych lub ekonomicznych, to odpady te należy unieszkodliwić w sposób zgodny z wymaganiami ochrony środowiska oraz planami gospodarki odpadami.
Wytwórca odpadów jest zobowiązany do uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów, jeżeli wytwarza powyżej 1 Mg odpadów niebezpiecznych lub powyżej 5 tysięcy Mg odpadów innych niż niebezpieczne rocznie. W pozwoleniu tym uwzględnia się wszystkie odpady wytwarzane przez danego wytwórcę w danym miejscu. Wymagania, jakim powinien odpowiadać wniosek o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów, określono w artykule 18 ustawy o odpadach.
Jeżeli wytwórca odpadów produkuje odpady niebezpieczne w ilości powyżej 0,1 Mg rocznie, zobowiązany jest do posiadania zatwierdzonego programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi. W przypadku gdy ilość wytwarzanych odpadów niebezpiecznych jest niższa niż 0,1 Mg lub jeżeli wytwórca produkuje odpady inne niż niebezpieczne w ilości powyżej 5 Mg rocznie zobowiązany jest do przedkładania informacji o wytwarzanych odpadach i sposobach ich zagospodarowania.
Wniosek o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi, do którego dołącza się ten program, wytwórca odpadów obowiązany jest przedłożyć właściwemu organowi na dwa miesiące przed rozpoczęciem działalności powodującej powstawanie odpadów niebezpiecznych lub zmiany w działalności wpływającej na rodzaj i ilość wytwarzanych odpadów niebezpiecznych lub sposób gospodarowania nimi.
Właściwym organem jest wojewoda w przypadku zakładu o szczególnej uciążliwości dla środowiska i starosta - w pozostałych przypadkach. Zarówno wojewoda jak i starosta wydają
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"
12