Pojęcie „gospodarowanie odpadami” oznacza zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwiania odpadów, w tym również nadzór nad takimi działaniami oraz nad miejscami unieszkodliwiania odpadów - Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach. (Dz. U. Nr 62, poz 628 z późn. zm.).
Nowoczesne modele kompleksowej gospodarki odpadami muszą obejmować minimum trzy kluczowe zagadnienia:
- działania (administracyjne, edukacyjne i techniczne) mające na celu ograniczenie ilości wytwarzanych odpadów,
- działania (administracyjne, edukacyjne i techniczne) mające na celu redukcję ilości odpadów już wytworzonych (procesy organizacji i realizacji odzysku),
- działania mające na celu unieszkodliwianie odpadów nie nadających się do powtórnego przetworzenia w tym odpadów niebezpiecznych.
Najczęściej stosowanymi metodami zagospodarowania odpadów przez zmianę ich cech fizycznych, chemicznych i biologicznych są:
wstępna segregacja mająca na celu przygotowanie odpadów do dalszej przeróbki,
- kompostowanie (rozkład, w warunkach tlenowych, substancji organicznej przez mikroorganizmy),
- metody termiczne - spalanie, piroliza, przeróbka na paliwo (mineralizacja),
- składowanie.
Kompostowanie i spalanie może być zastosowane wyłącznie wtedy, gdy wyeliminowane zostało ryzyko ekologiczne związane z uwalnianiem do atmosfery zanieczyszczeń gazowych oraz zagrożeń powodowanych przez popioły i balast.
Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Art. 7 ust. 2) „posiadacz odpadów jest zobowiązany w pierwszej kolejności do poddania ich odzyskowi...” a więc do ich gospodarczego wykorzystania. Procesy odzysku określone w Załączniku nr 5 do wyżej wymienionej ustawy, przedstawiamy poniżej.
PROCESY ODZYSKU
(według Załącznika nr 5 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach)
R 1 Wykorzystanie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii.
R 2 Regeneracja lub odzyskiwanie rozpuszczalników.
R3 Recykling lub regeneracja substancji organicznych, które są stosowane jako rozpuszczalniki (włączając kompostowanie i inne biologiczne procesy przekształcania).
R4 Recykling lub regeneracja metali i związków metali.
R 5 Recykling lub regeneracja innych materiałów nieorganicznych.
R 6 Regeneracja kwasów lub zasad.
R 7 Odzyskiwanie składników stosowanych do usuwania zanieczyszczeń.
R 8 Odzyskiwanie składników z katalizatorów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"
7