Trzeci numer „Zoon Politikon”, który Państwu przedstawiamy, poświęcony jest różnym wymiarom partycypacji publicznej oraz jej głębokim związkom z pedagogiką i szerzej z teorią i praktyką demokracji.
W pierwszej części numeru pod hasłem Oblicza partycypacji prezentujemy teksty osób związanych z warszawskim środowiskiem skoncentrowanym wokół Centrum Badań Społeczności i Polityk Lokalnych, ujawniające różnorodne wymiary procesu partycypacji. Centrum założone przez Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej oraz Collegium Civitas, skupia teoretyków i praktyków od lat zaangażowanych na rzecz aktywizacji i przemiany jakości życia w polskim społeczeństwie. Zaczynamy od programowego tekstu Bohdana Skrzypczaka (dyrektora Centrum), dotyczącego programu budowy pedagogiki publicznej, a więc dziedziny regularnego namysłu badawczego nad uwarunkowaniami i mechanizmami partycypacji, traktowanej jako podstawowy element polityk lokalnych. Opisując wyczerpująco drogę dochodzenia do charakterystycznych dla CAL-u metod działania, kreśli on wizję przyszłości, stawia pytania będące jednocześnie drogowskazami dla dalszego rozwoju. Wojciech Łukowski w swoim tekście pokazuje realne trudności realizowania modeli partycypacji obywatelskiej w zderzeniu z mechanizmami władzy samorządowej i konfliktami o zasoby ekonomiczne i symboliczne. Z kolei Andrzej Zybala niezwykle szczegółowo objaśnia różnorodne wymiary' terminu partycypacja, który funkcjonuje w różnych zakresach znaczeniowych. Wydźwięk słów: społeczny, publiczny, polityczny, obywatelski nie wyklucza się całkowicie, ale w zależności od lokalnej tradycji może na siebie zachodzić, tworząc przeróżne konfiguracje: stąd zasadnym wydaje się w pisaniu o partycypacji zaczynać od refleksji, o jaką partycypację pytamy. O dynamicznych przemianach w podejściu do obywatelskości pisze Anna Radiukiewicz. Autorka stawia w swojej analizie zasadnicze pytanie - co dziś kryje się pod pojęciem wolności, aktywności i odpowiedzialności obywatelskiej i czy określenia te pozwalają nam jeszcze scharakteryzować współcześnie „działającą” obywatelskość.
7