5672969320

POLITYKA EKOLOGICZNA PAŃSTW UNII EUROPEJSKIEJ

Autor: Aleksandra Łakomiak („Rynek Energii” - grudzień 2005)

Słowa klucze: polityka ekologiczna UE, zasady ochrony środowiska, rozwój zrównoważony

Streszczenie. Wszystkie państwa należące do Wspólnoty Europejskiej (w tym Polska) realizują politykę ochrony środowiska zgodnie z wyznaczonymi zasadami. Polska podpisała szereg dokumentów międzynarodowych, w których znalazły wyraz zasady ochrony środowiska. W artykule przywołane zostały nadrzędne zasady polityki ochrony środowiska oraz główne założenia polityki ekologicznej zawarte w dokumentach formalnych, stanowiących odniesienie w procesie dostosowania polskiego prawa do prawa wspólnotowego.

1.    WSTĘP

O polityce ekologicznej Wspólnoty Europejskiej można mówić od początków lat siedemdziesiątych [2j. W 1987 r. powstał Jednolity Akt Europejski, który uzupełnia Traktat Rzymski Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali z 1957 r. o nowy rozdział pt. Środowisko przyrodnicze. Znaczące rozszerzenie kompetencji legislacyjnych Wspólnoty nastąpiło w Traktacie o Unii Europejskiej z 1992 r. (Traktat z Maastricht). Celem autora referatu jest wskazanie zasad, którymi kierują się państwa realizując politykę ekologiczną Unii Europejskiej. Referat obejmuje przegląd najważniejszych formalnych dokumentów -z punktu widzenia obowiązku realizacji polityki ekologicznej przez państwa członkowskie UE.

2.    ZASADY POLITYKI OCHRONY ŚRODOWISKA

Nadrzędnym celem ekologicznym Wspólnoty jest zapewnienie w długiej perspektywie czasowej takiego wzrostu gospodarczego i trwałej poprawy standardu życia, który prowadzi przynajmniej do niepogarszania się stanu środowiska. W 1997 r. kraje Wspólnoty podpisały Traktat Amsterdamski o Unii Europejskiej, w którym cele ekologiczne zaliczono do głównych celów Europejskiej Unii Gospodarczej i Monetarnej. Kraje Wspólnoty akceptują i realizują „Środowiskowe Programy Działania" oparte na zasadach polityki ochrony środowiska, takich jak:

•    sprawca zanieczyszczenia płaci,

•    zapobieganie (likwidacji zanieczyszczeń u źródła),

•    partycypacja publiczna,

•    subsydiamość (pomocniczość),

•    transgraniczna ochrona środowiska (współpraca międzynarodowa) [2],

Powyższe zasady największe znaczenie odgrywają dla przedsiębiorstw produkcyjnych. To wytwórcy najbardziej powinny być zainteresowane wdrażaniem zasady zapobiegania. Oznacza ona między innymi konieczność uwzględniania uwarunkowań i skutków ekologicznych we wszystkich rodzajach działalności gospodarczej oraz we wszystkich jej fazach. I tak, w jednostce wytwarzającej powinna przyświecać -począwszy od fazy przygotowania produkcji po fazę pokonsumpcyjną. Zasada zapobiegania znalazła zastosowanie w dyrektywach: