ZASADY OGÓLNOPRAWNE |
ZASADY DYNAMIKI PROCESOWEJ |
ZASADY POZNANIA DOWODOWEGO |
ZASADY GWARANCYJNE |
Zasada praworządności nakaz działania zgodnie z prawem, określona m.in. w Konstytucji RP (art. 7). Zasada wyodrębnienia sądów jako władzy w sądach i trybunałach niezawisłość sędziów, niezależność sądów, prawo do sądów. |
Zasada oficjalności działanie z urzędu, nie zależy od woli pokrzywdzonego, proces prowadzą organy państwowe. Wyjątek! Skarga prywatna |
Zasada prawdy adresowana do organu procesowego, dotyczy wyłącznie stanu faktycznego sprawy. |
Zasada prawa do obrony oskarżonemu przysługuje prawo do obrony, w tym prawo do korzystania z pomocy obrońcy, o czym należy go pouczyć; obrona: - formalna - korzystanie z pomocy obrońcy, - materialna - prawo do wypowiadania się na każdym szczeblu procesu. |
Zasada udziału czynnika społecznego w sądach sądy - obiektywność i sprawiedliwość, w Polsce instytucja ławnika; za granicą - ława przysięgłych. |
Zasada legalizmu organ powołany do ścigania przestępstw jest obowiązany do wszczęcia i przeprowadzenia postępowania przygotowawczego, a oskarżyciel publiczny także do wniesienia i popierania oskarżenia -o czyn ścigany z urzędu, istnieją wyjątki (umorzenie absorpcyjne, ściganie nieletnich). |
Zasada bezpośredniości sąd ma obowiązek bezpośrednio zapoznać się z dowodem, dowód musi być pierwotny (wyjątki: art. 389,391,392,393 KPK; np. odczytanie protokołu zamiast przeprowadzenia dowodu, gdy świadek nie żyje). |
Zasada domniemania niewinności oskarżony jest niewinny dopóki nie udowodni mu się winy, wątpliwości, których nie usunięto w postępowaniu dowodowym, należy rozstrzygać na korzyść oskarżonego, winę należy udowodnić. |