5783291509

Scenariusze zajęć i zabaw jako problem pedagogiczny

Jak doskonałym tworem jest czlmoiek!

Jak wielkim przez rozum!

Jak niewyczerpanym w swych zdolnościach! lak szlachetnym w postawach i w poruszeniach!

Czynami podobnym do anioła, pojętnością zbliżonym do bóstwa.

W.Shakespere

Człowieka jako przedstawiciela gatunku Homo Sapiens charakteryzują specyficzne, niepowtarzalne potrzeby, takie jak:

1) Potrzeba badania jako podstawa zabezpieczenia fizycznego, psychicznego i społecznego; eksploracji, pogłębiania, stawiania pytań hipotetycznych, zadań typu odkryć uzasadnić (J.Bruner, J.Piaget, J.Dewey, M.Kielar-Turska i inni). Potrzeba ta najsilniej charakteryzuje dzieci, artystów i stanowi najważniejszy motor rozwoju. Każdy człowiek ma jednak zindywidualizowane skłonności do badania siebie i świata i wynika to ze zróżnicowanych stylów poznawczych (A.Matczak).

2) Osiągania postępu w działaniu i na rzecz działania własnego i wspólnego; układu odniesienia do własnych sukcesów, niepowodzeń, zysków i strat; (D.Bell, który wiąże je z iluzją jako głównym motorem/ motywem jego zaistnienia: aby działać, potrzebna jest nam zasłona iluzji; Ortega y Gasset, K.Obuchowski, A.Brzezinska i inni). Bardzo wyraźnie potrzeba ta charakteryzuje dziecko na poziomie zysków bezpośrednio obserwowalnych, konkretnych, dorosłego na poziomie zysków działań teraźniejszych i przyszłościowych.

3) Dominacji, władzy jako najsilniejszych dążeń ludzi (I.Kant, B.Russel, H.Arendt); przewodzenia, byda kimś ważnym w grupie społecznej; jak dowodzi W.Gombrowicz, człowiek szuka wielkości, aby o cal wywyższyć się między ludźmi. Ale także i przede wszystkim we współczesności, władza w postati wiedzy, wykształcenia. Dzied przejawiają „władzę" w zabawie, uczą się jej granic. Dorosły - w stosunkach pracy, w relacjach społecznych.

4) Przynależności do elit; do twórczego bycia w świede, kreacji (E.Fromm). Przynależnośd czyli braku wykluczenia (Z.Kwieański, D.Waloszek, M.Dudzikowa) marginalizacji, odosobnienia (M.Łopat-kowa). Najsilniej demonstruje tę potrzebę dziecko, szczególnie 4-letnie. Cechuje ona również dążenia dorosłych do osiągania sukcesów w różnych zakresach żyda.

W tym opracowaniu skupię się na przejmowanych przez nauczycieli scenariuszach pracy z dzieckiem, nie zaś na wytwarzanych na podłożu znajomości dzieci - rozpoznawaniu i poznawaniu ich zapotrzebowania rozwojowo-edukacyjnego.

Procedurę sporządzania takiego planu-projektu - zawartośd oferty zawieram w poz. Program w edukacji dzieci. Istota, geneza, kryteria (Warszawa, 2005), sugerują ją także zamieszczone tu opracowania Barbary Szeląg i Ewy Lelo.